IADE Ambeno durante tinan 5 la la’o

PALABAN (TOP) – Mehi no ambisaun sira atu halo Rejiaun Administrativu Espesial Oe-Kusi Ambeno (RAEOA) ho Bolo Doce (Sweet Cake) Zona Espesial ba Ekonomia Sosial no Merkadu (ZEESM) ne’ebé lidera husi Mari bin Amude Alkatiri iha tinan lima (5) liuba tenke sakrifika instituisaun públiku sira balun ne’ebé importante tebes ba setor dezenvolvimentu emprezarial iha rai-ketan ne’e.

Husi tinan 2015 to’o 2019, serbisu administrasaun públiku iha Oe-Kusi Ambeno la’o ulun-ain hadau malu de’it, tanba konsentra liuba implementasaun mega projetu fizika sira hanesan ponte no estrada sira ne’ebé halo de’it iha suku lima nia laran, ne’e katak lori tinan 5 hodi dezenvolve de’it suku 5 iha Oe-Kusi Ambeno, no suku 15 iha sub-rejiaun (postu) tolu hanesan, Nitibe, Pasabe no Oe-Silo nia kondisaun desde tempu restaurasaun ba independensia to’o ohin loron kondisaun sira nafatin de’it, no estrada sira aumenta a’at liutan de’it.

Kondisaun real postu tolu ne’e atu hanesan mós ho Institutu Apoiu Dezenvolvimentu Emprezarial (IADE) nian, ne’ebé durante tinan lima nia laran labele implementa nia programa sira hodi tulun emprezariu Ambeno oan sira, tanba kauza husi desijaun politika husi lideransa sira iha Oe-Kusi Ambeno hodi halai “tama sala kuartu” ba implementa fali programa turizmu komunitáriu.

Maske diresaun IADE ne’e harii bazeia ba lei Investimentu Nasional númeru 4/2005 loron 7 Juñu nu’udar fornesedor prinsipal ba serbisu dezenvolvimentu emprezarial iha Timor Leste inklui emprezario micro pequenas no mediu sira iha Oe-Kusi Ambeno hodi oferese formasaun emprezarial no serbisu oioin ne’ebé dezeñadu atu fó apoiu ba emprezariu potensial iha kada negosiu.

Hanesan mós IADE liu husi Centro Desenvolvimento Empresarial (CDE) sira iha munisipiu 12 inklui RAEOA sai hanesan sentru ne’ebé fó apoiu no dezenvolve setor emprezariál liu husi programas prinsipal 7 labele hala’o hanesan, formasaun, kapasitasaun, akompañamentu, akonselamentu emprezarial (AA), no oportunidade ba negósiu sira hanesan, informasaun promosaun emprezariál, klinika negósiu, apoiu programa ligasaun negósiu, peskija merkadu, fasilita inoavsaun negósiu, kompetisaun planu ideia negósiu inovativu no komite jestaun merkadu.

Koordenador IADE Oe-kusi Ambeno, Edmundo de Jesus Pereira. The Oe-Kusi Post/Abilio Elo Nini.

Kona-ba kestaun ne’e, Koordenador IADE Oe-kusi Ambeno, Edmundo de Jesus Pereira rekoñese durante tinan 5 ba kotuk prezensa IADE iha Oe-Kusi Ambeno liu husi nia CDE kuaze la hala’o nia funsaun ho di’ak.

“ida ne’e tanba saida? Ida ne’e tanba kestaun transferensia husi nasionál mai RAEOA iha momentu ne’eba tutela iha Sekretária Rejional Turizmu Komunitária, maibé programa tomak ami labele hala’o, só hala’o de’it programa turizmu komunitária hanesan, aktividade bazar kalan, no seluk ne’ebé ami halo,” hateten Koordenador Edmundo bainhira loke semináriu ho tema Papel IADE Hodi Apoia no Dezenlvolve Setor Emprezaria Iha RAEOA-ZEESM iha salaun Alfandega Palaban, Oe-Kusi Ambeno, Kinta 8 Outubru 2020.

“Ida ne’e loloos programa komersiu no industria nian, IADE labele halo ninia aktividade no programa,” Edmundo afirma.

Nia hatutan, oras ne’e iha ona mudansa hafoin prezensa sekretariu foun ne’e promove kedan IADE sai hanesan diresaun ida.

“Tanba ne’e maka ami agradese tebes, tanba agora ba oin iha Oe-Kusi Ambeno bele sai ona diresaun ida ketak ona ne’ebé tutela ba Sekretáriu Komersiu no Industria. Ho ida ne’e maka ami hakarak loke seminariu ida ne’e atu fó hanoin fila entidade tomak katak uluk tinan 5 mate, maibé ohin ba oin sei fó apoiu ba emprezariu ki’ik sira no mediu sira nune’e sira nia existensia hala’o sira nia bisnis bele la’o di’ak liutan iha futuru”.

Kona-ba problema ne’e, Prezidente Autoridade RAEOA, Arsenio Paixão Bano mós rekoñese durante tinan lima ba kotuk IADE la la’o.

“Ohin ha’u mai atu loke de’it sesaun semináriu ida ne’e. Seminario ne’e importante tebes ba Oe-Kusi Ambeno ba IADE atu komesa funsiona fali, Sekretáriu Komersiu no Industria bele ajuda ona Oe-Kusi Ambeno iha futuru. Parese situasaun ne’e diferente itoan ho tinan hirak liuba, tanba tinan ida ne’e hahu Janeiru to’o agora iha situasaun Covid-19,” esplika Bano. 

Masakre Balibo Five, 16 Outubru 1975 - 16 Outubru 2020.

 

Abilio Elo Nini
Author: Abilio Elo NiniWebsite: www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
Reporter
Reporter base in Ambeno, Oecusse.

Online Counter