DILI (TOP) — Iha loron ida ita ida-idak sei mate, sei fila ba fatin rohan la’ek nian iha leten a’as ba. Laiha ema ida maka sei la mate, ita hotu sei mate hotu tuir ida-idak nia dalan moris, nia destinu moris iha mundu rai-klaran.
Hakat moris nian
Mate nu’udar partida (keberangkatan) ka nu’udar tranzisaun ida ba moris foun. Ita rona di’ak tebes, maibé ita lakohi tranzisaun ne’e atu akontese iha ita nia moris lorloron. Dalaruma ita sei hetan tulun bainhira ita konsiente katak hakat ikus nian hakat uluk ona husi hakat tranzisaun antes sira. Bainhira ita moris, ita muda husi moris útero ba moris familia nian. Bainhira ita tama eskola, ita muda husi moris familia ba moris komunidade ne’ebe boot. Bainhira ita kaben, ita muda husi moris ne’ebé iha opsaun barak ba moris ne’ebé kesi metin ba privadu ida.
Bainhira ita reformadu ona, ita muda husi moris ne’ebé ho serbisu klaru ba moris fali iha moris ne’ebé ezije kreatividade no sabedoria (bijaksana).
Kada hakat tranzisaun ne’e nu’udar mate ne’ebé lori ita ba tama iha moris foun. Se ita hanoin ho didiak, ita preparadu atu foti ain hodi hakat ba hakat tranzisaun ikus nian.
Eis jornalista GMN no membru estrutura Timor-Leste Press Union (TLPU), Eusebio de Oliveira hakat liu ona hakat moris nian iha mundu ne’e, nia to’o ona hakat moris ida ikus liu nian hodi husik hela nia fuan sorin Dulce Guterres da Costa ho oan nain lima, mane nain 4, feto ida.
Komunidade jornalista Timor-Leste ohin loron lutu metan, tanba lakon sira nia maluk jornalista ida iha loron Sábadu 05 Juñu 2021.
Iha loron Sábadu liuba, komunidade jornalista sira hakat ona presta omenajen ba mate-isin ne’ebé hatoba hela iha Santa Cruz.
Matebian nia fen Dulce Guterres da Costa ho matan been husu ba nia la’en ne’ebé latan hela iha meja leten katak nune’e, “tanba sá o hatudu hahalok ne’e hodi lori o nia belun Jornalista sira mai nakonu, nusa la hader hase no koalia ho sira”.
“O nia kolega jornalista mai barak ne’e hader bolu netik sira ka Eby,” Dulce Guterres da Costa lelir ho lian maka’as ba mate-isin be toba la bo’ok aan ona.
Dulce oras ne’e sente lakon tebes duni oan nia fuan sorin ne’ebé hadomi malu durante tinan barak nia laran, no Maromak haraik hela fuan domin nain 5 ba sira nia nain-rua.
Naha todan ne’ebé oras ne’e nia sente maka tenke sai inan-aman dala hodi sustenta oan nain-lima ne’ebé Eusebio lakonsege hare sira to’o boot basa Maromak iha leten a’as ba fokit sai ona Nia iis moris ne’e iha mundu rai-klaran.
“O nia oan sei ki’ik hotu ne’e sira atu laran metin ba sé,” katak Dulce ho matan ben turuk ba rai.
Dulce dehan durante ne’e halo esforsu lubuk ida atu hado’ok nia husi moras ne’ebé nia sofre maibé, esforsu hirak ne’e ikus folin laiha liu, folin la’ek tebes basa lakonsege salva nia moris.
Eusebio iha maun-alin hamutuk nain 12, mane nain 5, feto nain 7. Matebian nu’udar oan ba dahat iha nia familia laran. Moris iha loron 15 Setembru 1981, no fila ba mundu rohan la’ek nian iha loron Sábadu 05 Juñu 2021 iha Hospital Nasionál Guido Valadares (HNGV), Dili. Mate ho tinan 39, matebian nia aman husi munisipiu Ainaro, no inan husi Ermera. Sira hela iha Taibesi.
Dulce Guterres konta, matebian fofoun hetan atake moras stroke kaman iha loron 26 Fevereiru 2021. Iha tempu ne’eba, Dulce dehan, matebian monu iha haris fatin laran husi tuku 7 kalan to’o tuku 9 maka foin hetan, no lori kedas ba HNGV hodi hetan tratamentu intensivu. Matebian konsege baixa durante semana rua nia laran iha HNGV. No moras ne’e mosu fali iha loron Kinta liuba, no familia sira kontinua lori ba HNGV maibé, ikus mai la konsege salva nia moris hodi iis kotu iha HNGV iha loron Sábadu dadersan 05 Juñu 2021.
Matebian Eusebio hahu sai jornalista GMN iha tinan 2010, no mós nu’udar responsavel ida ba Timor-Leste Press Union (TLPU) iha seksaun dezenvolvimentu rekursu umanu.
Ohin ida-idak fila-fali ona ba mundu ne’ebé ita Aman Kriador promete nanis ona katak, mate sira sei moris hias, no moris foun sei mosu mai ne’ebé deskreve iha Orasaun Ha’u Fiar.
Mistériu mate lori tristeza boot ida ba familia, maun-alin, liliu ba familia uma laran rasik basa sei la hetan malu ona para sempre, maibé Jesus Cristo rasik hateten ona, Nia maka moris nia-hun, no se maka fiar ba Nia, nia sei moris nafatin maske mate tiha ona, no ema moris sira ne’ebé maka fiar ba Nia, sei la mate (João 11:25-26).
