Funsionáriu kontratadu nain 83 sei demo hasoru Bano

OE-BAU (TOP) – Funsionário kontratadu hamutuk nain 83 ne’ebé Prezidente Autoridade ba Rejiaun Administrative Especial Oe-Kusi Ambeno (RAEOA), Arsenio Paixão Bano tebe sai ona husi nia gabinete, sei halo demostrasaun bainhira lahetan pagamentu ba sira nia direitu durante fulan juñu nian, maibé Bano rasik deklara ona sei la selu, tanba eis Prezidente Autoridade José Luis Guterres ‘Lugu’ mak la asina time shift funsionáriu kontratadu hirak ne’e.

Funsionario kontratadu hirak ne’e rekruta husi eis Prezidente Autoridade José Luis Guteres ‘lugu’ iha tempu hirak liuba, Bano Hapara ona sira nia kontrato iha loron segunda 29 juñu 2020. Ema nain 83 ne’e mai husi partidu CNRT, PLP no KHUNTO.

“Ami reprezenta funsionario kontratadu nain 83 husi gabinete Prezidente Autoridade RAEOA no ZESSM-TL sesante Jose Luis Guteres hakarak hato’o ba publiku ami nia lamentasaun no ezijensia sira hasoru atual prezidente Autoridade Arsenio Paixão Bano ba Violasaun hasoru ami nia direitu ba pagamentu salario Fulan juñu nian sedauk simu too ohin loron,” hateten portavos Ozi da Cruz Salu liu husi konferensia ba imprensa iha edifisiu autoridade ZEESM-TL nia oin bairo Oe-Bau, Oe-Kusi Ambeno, Segunda 13 Jullu 2020.

Iha konferensia sira hato’o lamentasaun no ezije pontu 6 ba prezidenti Autoridade RAEOA no ZEESM-TL Arsenio Paixao Bano atu resolve sira nia problema molok hato’o keixa ba parte justisa ninian, nomos pontu ida husu haraik ba primeiru ministru atu tau atensaun tamba funsionario kontratadu sira ne’e barak mai husi militante PLP

Lamentasaun primeiru, ami lamentavel tebes ba Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL Arsenio Paixão Bano tamba hafoin hapara ami-nia kontratu iha iha loron 29 juñu 2020, intensionalmente trava mos ami funsionario kontratadu hamutuk nain 83 nia direitu ba salario fulan Juñu 2020 to’o data ohin, maske maioria funsionario kontratadu 83 submete ona lista prezensa no relatoriu servisu.

“Ami konsidera hahalok ida ne’e viola duni ami direitu ba salario fulan juñu ne’e”.

Lamentasaun daruak, ami lamentavel tebes ba Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL Arsenio Paixão Bano ne’ebé intensionalmente hakarak difikulta mos prosesu pagamentu nomos atu halakon total direitu amin funsionario kontratadu nain 83 nia salario ho dalan hapara mos kontrato funsionario kontratadu extranjeiro nain 2 Sra. Miryeda no Sr. Luis ne’ebé responsabel ba prosesu tomak ba verifikasaun lista prezensa mensal no dokumentu rekapitulasaun inklui payroll ba funsionario tomak iha RAEOA no ZEESM-TL. Ami konsidera hahalok Prezidente autoridade atual ne’e planeadu no sistematiku.

Ho kestaun ne’e sira konsege halo ona konfirmasaun ba parte finansas maibe ho razaun ida deit katak, persiza asinatura time-site husi eis prezidente autoridade nian. Tamba portavos ne’e klarifika katak kona asina time-site nian funsionario nain 83 konfirma ona ho eis prezidenti autoridade RAEOA no ZEESM-TL Jose Luis Guteres hodi halo ona karta akompañamentu ida

“Razaun mumentu ami konfirma ne’e maka time-site iha fulan abril ho maio nian Prezidente sesante sedauk asina, maibé ami nia salario iha fulan rua ne’e ami simu tiha ona ida ne’e ami la kestiona, agora kona ami nia direitu salario fulan juñu buat hot-hotu prense tiha ona, hanesan Time-site fulan fulan Juñu nian ne’e aprovado husi prezidenti autoridade Arsenio Paixão Bano iha neba mos iha karta akompañamentu husi prezidenti autoridade sesante Jose Luis Guteres ne’e siginifika katak bainhira iha ona karta akompañamentu mai ona iha prezidenti foun nia liman entaun ida ne’e aseita ona entaunlaiha razaun seluk atu pendente ami nia salario”. Esplika portavos ne’e.

Lamentasaun datoluk, ami mos lamentavel tebes ba Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL Arsenio Paixão Bano ho nia gabinete tamba halo diskriminasaun sistematiku hasoru ami funsionario kontratadu 83, sobre submisaun relatoriu servisu durante periodu estadu emerjensia ba covid-19 iha RAEOA. Ba ami funsionario kontratadu nain 83 hetan tratamentu injustu tamba relatoriu servisu ba fulan juñu nian ho karater obrigatoriu no salario pendente hela kompara ho funsionario kontratadu existente nain 700 resin no funsionario permanente RAEOA nian ne’ebé durante estadu emerjensia Covid-19 goja feriado iha uma deit no la hatama relatoriu atividade mensal fulan juñu nian mos salario fulan juñu simu normal sen impedimentu.

Lamentasaun daha’at, ami mos lamentavel ho nai ulun sira iha nasaun RDTL liu-liu nai primeiru ministru Sr. Taur Matan Ruak tanba konsege nomea dunik atoni oan ida ho karate problematiku sai Prezidente Autoridade ba RAEOA no ZEESM-TL iha tinan 2020.ami konsidera prezensa Atual Prezidente Autoridade Sr. Arsenio Paixão Bano iha rai oe-kusi ambeno so para haburas fali divizionismu iha rai lulik oe-kusi ambeno doque promove estabilidade social, paz, tranquilidade no hametin sentidu “Nekaf-Mese Ansaof Mese Ka Laran Ida Neon Ida” entre atoni oan sira.

Ho lamentasaun sira ne’e, ami funsionario kontratado nain 83 hakarak hato’o ami nia ezijensia sira hanesan:

Ezijensia dahuluk, ami eziji maka’as ba Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL Sr. Arsenio Paixão Bano atu respeitu ami nia direitu no selu lalais ami nia salario fulan juñu 2020 inklui direitu ba annual leave inkondisionalmente.

Ezijensia daruak, ami eziji maka’as ba Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL Sr. Arsenio Paixão Bano atu selu lalais funsionario kontratadu nain 23 nia direitu ba remuneratoriu ka subsidiu Covid-19, tanba ami involve no fo kontribuisaun fiziku direita iha servisu prevensaun surtu Covid-19 iha RAEOA hahu kedas husi loron 23 marsu to’o 26 juñu 2020.

Ezijensia datoluk, ami eziji maka’as ba nai primeiru ministru Sr. Taur Matan Ruak atu defende netik ami funsionario 83 ne’ebé ezoneradu husi Arsenio Paixão Bano iha loron 29 juñu 2020, kona-ba ami nia direitu ba salario fulan juñu tanba maioria husi ami 83 nudar militantes Partidu Libertasaun Popular (PLP).

Wainhira Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL Arsenio Paixão Bano ulun to’os hodi kontinua trava ami nia direitu ba salario fulan juñu nian, ami sei sei halo asaun protesta direita hasoru nia iha gabinete prezidente nia oin lor-loron no ami mos sei hatama keixa formal ba instituisaun legal relevante sira hasoru nia hahalok ne’ebé planeadu no sistematiku hodi trava no viola ami nia direitu ba salario fulan juñu nian.

No ikus liu ami nia lia menon “labele tenta atu kria problema baa mi nia direitu tamba ami la iha problema ho ita”. Dehan portavos Ozi Salu.

Entretantu antes ne’e Prezidente Autoridade RAEOA no ZEESM-TL Arsenio Paixão Bano hateten katak kona-ba direitu salario fulan Juñu nian, ba funsionario nain 83 la simu tamba eis prezidente autoridade la asina time-shift staff sira nian.

“Salariu fulan terakhir ne’e Lugu lakohi asina ne’e ha’u atu halo oinsa, fulan Janeira ho balu iha kotuk mos Lugu lakohi asina nia staff sira nia salario, ne’e ita atu selu oinsa,” hateten Arsenio Bano iha salaun alfandega palaban Oe-kusi Ambeno 2 Jullu 2020.

“Se karik funsionario kontratadu sira nain 83 hatama keixa ba parte justisa nian, Arsenio Bano hatan ho lian maka’as, “silahkan mais hau mos atu hatete sei sira lori ba keixa, entaun sira mos bele selu fali osan mos ba kofre estadu,” nia afirma.

Nia hatutan, prezidente hotu nomeisaun politika sira mos hotu simplesmente hanesan ne’e, ne’e primeiru segundu ne,e laiha gabinete ida rekruta ema to’o 40, gabinete hot-hotu ministru hot-hotu mesmu Primeiru Ministru sira so rekruta, ema nain 7 deit, kuando iha programa foun ne’e tenki tama iha orsamentu.

“Problema ne’e ita iha doudesimo se mak atu bertangung jawab simplesmente razaun hanesan ne’e de’it, ne’e mak laiha diskriminasaun hotu-hotu para Dili ka Oe-Kusi para hotu. Kuandu ajusta tiha orsamentu autoridade aprova ba fali parlamentu ka konselho ministru aprova mak ita foin rekruta ema foun,” nia esplika.

Abilio Elo Nini
Author: Abilio Elo NiniWebsite: www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
Reporter
Reporter base in Ambeno, Oecusse.

Online Counter