VIKÉKÉ (TOP) — Eis Primeiru-Ministru governu minoritaria iha tinan 2017 atual Sekretariu Jeral Partidu FRETILIN Mari Bim Amude Alkatiri kontinua “habosok” povu sira iha munisipiu Vikéké katak, la kleur de’it ro HAKSOLOK ne’ebé nia kompleta ona pagamentu 100% iha tinan 2017 sei mai iha tempu badak.
“Ro HAKSOLOK la’o dadauk esforsu tomak sei bele antes eleisaun tinan 2022 Ró HAKSOLOK iha ona Dili. Para atu HAKSOLOK ita hotu ne’e maka RÓ HAKSOLOK,”Alkatiri hateten lia hirak ne’e liuhusi diskursu dialogu kompaña kandidatu Lú Olo iha kampu salaun parokiá Vikéké vila, Munisipiu Vikéké, Sesta 08 Abril 2022.
“Ha’u hakarak hateten de’it ba kamarada sira iha ona kompañia balun kontaktu ho prezidente autoridade RAEOA ona atu sosa fali ita nia saham sira ne’e, sosa hakarak entrega ro ne’e mai ita, entrega katak konkluidu,” Alkatiri afirma.
Nia hatutan devia husu ba Xanana tanba sira mak halo kontradu ida ne’e primeiru Ministru iha tempu ne’ebá doutor Glorius Casa, Xanana Gusmão mak halo kontratu ida ne’e. La’os nia maka halo kontratu ho kompañia ida hotu-hotu hatene ona laiha kapasidade para atu halo ro Haksolok ne’e.
“Ha’u simu deit todan ne’e hanesan prezidente autoridade para atu hatutan de’it serbisu iha tempu ne’ebá komu ami kompadre ba kompadre mai atu ajuda malu maka simu ne’e agora komadre laiha ona be laos kompadre ona,” nia hateten.
Nia hatutan, sira halo ida para atu hatene kompañia ida ne’e atu iha kapasidade ka la’e? Atu konstroi ro HAKSOLOK ne’e, sé kompañia iha kreditu ka la’e, ba iha kompañia sira sira halo de’it kontratu.
“Ha’u hakarak hatete de’it ho hau nia diresaun solusaun ba ro HAKSOLOK hetan tiha ona. Ita agora kontrola 95% ba kompañia ida ne’e, hahu ona serbisu ba kontrusaun ro HAKSOLOK la’os de’it ida ne’e ba ha’u kuandu iha problema ida, problema ne’e la’os atu buka de’it problema ida ne’e tenke rezolve problema ne’e ho valor akresentadu ruma”.
“Tanba ne’e ita kontrola estaleiru de Coimbra Mondego ita nia Timor oan barak mak sei ba iha ne’ebá atu halo treinu para aban bainrua atu hari estaleiru ida iha rai Timor Leste ida ne’e maka solusaun”.
Entretantu, antes ne’e bankada CNRT iha Parlamentu Nasionál konsidera Ferry Haksolok agora iha prosesu investigasaun Ministériu Públiku nune’e labele bo’ok, inklui labele aumeta tán osan. Ezemplu projetu balun husi projetu 143 ne’ebé Governu labele selu tanba tama hela prosesu investigasaun kriminál nian, nune’e laiha razaun atu Governu ida ne’e atu tau tán osan ba ferry Haksolok.
“Husu ba Câmara de Contas no Ministériu Públiku atu obriga autoridade RAEOA-ZEESM hatudu Konta Bankária ba Osan Miliaun $177.4 de dolares ne’ebé Autoridade rai iha Banku Komersiál maibé seidauk hetan auditória. Bankada CNRT hakarak hatene osan ne’e nia jurus ka funan hahú husi osan ne’e depozita iha Banku to’o ohin loron, inklui Miliaun $35 de dolares iha Fundu Ekonomia Dezenvolvimentu (FED) ne’ebé kapitalizadu ona”.
CNRT mós husu ba Ministériu Públiku atu hatene prosesu sosa USB ida ho folin $450 ne’e la’o to’o ona iha ne’ebé? Tanba Bankada CNRT fiar katak Ministériu Públiku iha kapasidade atu investiga Eskándalu USB Karun liu iha mundu ne’e ho fásil, públiku presiza hatene prosesu USB $450 ne’e to’o iha ne’ebé no la’o oinsá ona?
“Bankada CNRT ezije ba Governu de Faktu Inkonstitusionál atu labele aproveita Asaltu Podér ne’e atu salva Mari Alkatiri ba osan Miliaun $17 de dolares resin ne’ebé mout ona iha Tasi Portugál nian”.
Bankada CNRT husu ba Ministériu Públiku atu halo servisu imparsiál no aplika doutrina katak ema hotu hanesan iha Lei nia oin. Labele halo favoritizmu ba Mari Alkatiri no indivíuu sira seluk ne’ebé halo abuzu de uzu ba povu nia osan iha RAEOA-ZEESM. Enkuantu Ministériu Públiku aselera prosesu hasoru sidadaun sira seluk.
Bankada CNRT konklui katak eskándalu Ferry Haksolok ne’e hatudu momoos oinsá estadu tomak monu tiha ba Dr. Mari Alkatiri nia mafia ho nia belun Estranjeiru Luis Pité hodi haknauk Estadu nia osan.
“Osan Miliaun $17 ne’ebé Mari Alkatiri selu tiha ba Atlantic Eagle Shipbuilding Lda ne’e lakon saugati de’it no estadu tenke hasai tan Povu nia osan hodi taka osan ne’ebé Mari Alkatiri ho nia belun sira fahe tiha ona ba malu”.
Eskándalu Ferry Haksolok ne’e mós tau em kestaun Títulu “Bom Jestór” ne’ebé FRETILIN tula ba Mari Alkatiri nia leten. Sera ké “Bom Jestór” ne’e maka signifika selu 100% ba sasán ne’ebe seidauk konklui nia konstrusaun? Ka “Bom Jestór” ne’e maka signifika Fakar tiha Povu nia osan Miliaun $17 ba Ferry Haksolok hafoin husu tan Estadu atu hasai tan osan atu selu ferry ne’ebé oras ne’e ferrujen hela iha tasi laran.
Eskándalu Ferry Haksolok ne’e hatudu momoos oinsá hahalok Anti Estadu husi Mari Alkatiri tanba Lider Anti Estadu maka fakar tiha Estadu nia osan saugati de’it depois hakarak husu tán osan atu taka osan ne’ebé nia gasta tiha ona.
Alkatiri lansa ona Ferry HAKSOLOK iha 2017
Ferry HAKSOLOK ne’e lansa tiha ona husi Prezidente Autoridade RAEOA, Mari Alkatiri iha loron Sesta 26 Maio 2017 iha Portugal, no konsege husik tun ró ferry haksolok ba tasi Figueira da Foz-Portugal. Antes atu hala’o lansamentu ba ró foun Timor nian ne’ebé hanaran Haksolok ne’e hetan mós bensaun husi Amo Bispo Dom Carlos Ximenes Belo, SDB no sai hanesan Inan Sarani (Madrinha) ba Ro Haksolok mak Madre Guilhermina Marcal husi Canossa Timor-Leste.
Mari Alkatiri ho nia ekipa sira lansa ro HAKSOLOK iha Portugal iha loron 26 Maiu 2017, infelizmente to'o ohin loron ro ne'e seidauk to'o mai Timor-Leste. Credit Media ZEESM-TL.
Ró-Ferry Haksolok ne’ebé Governu Timor-Leste sosa no halo konstrusaun iha Portugal husi empreza Portuguesa Atlanticeagle Shipbuilding no ninian Konsultor husi ISQ-Portugal remata ona no iha loron Sesta 26 Maiu 2017 hetan ona bensaun husi Amu Bispo Dom Carlos Ximenes Belo hodi husik tun ba Tasi Figueira da Foz iha Portugal.
Empreza ISQ ne’ebé sai nu’udar konsultor ba konstrusaun ró ne’e katak Ferry Haksolok ho nia naruk hamutuk metro 72 ne’e iha kapasidade atu transporta pasajeiru nain 377, kareta 23 no sasan seluk tan.
Vise Ministru Obras Públiku Tranporte no Telekomunikasaun (MOPTK) Inacio Moreira iha 2017 katak, ró foun ne’e atu sosa planeia husi kintu governu konstitusionál iha 2014 hodi mai apoiu ró Nakroma ne’ebé halo operasaun kleur ona iha nasaun foun ne’e.
Iha tempu ne’eba Mari Alkatiri selu tiha ona osan hamutuk Euro miliaun 13 resin ba kompañia Portuguesa Atlanticeagle Shipbuilding, maibé tuir informasaun ne’ebé iha katak kompañia ne’e deve hela kompañia rua seluk ne’ebé ikus mai lori malu ba Tribunal hodi kauza sira prende tiha Ferry HAKSOLOK, no husu ba governu Timor-Leste tenke selu tan miliaun $16,9 mak ró ne’e foin bele mai Timor-Leste.
