Xanana selebra loron moris eis padre Richard Daschbach ba dala-86 iha prijaun Bekora

DILI (TOP) – Komandante em Chefe das FALINTIL, Kay Rala Xanana Gusmão lori dosi hodi halo surpreza ba anivarsáriu eis Padre Richard Daschbach ba dala -86 (26 Janeiru 1937 – 26 Janeiru 2023) iha Prizaun Bekora-Dili.

Notisia relevante: Xanana: provas prokurador ho ONG sira ba kazu Topu-Honis ne’e immoral no iregularidade

Ambiente selebrasaun aniversáriu ba tinan ida ne’e, diferente ho tinan sira seluk ne’e, tanba selebrasaun loron moris eis misionariu Amerikanu ne’e tenke hala’o iha prijaun laran de’it, tanba seidauk livre husi kondenasaun prisional.

Kay Rala Xanana Gusmão hamutuk ho labarik orfonatu Topu-Honis selebra eis padre Richard Daschbach nia loron moris ba dala-86 iha Prijaun Bekora-Dili, Kinta 26 Janeiru 2023. Foto TOP/Raimundos Oki.

Tinan ne’e ida ne’e, Xanana hasa’e de’it orasaun ba Na’i Maromak atu fó nafatin bensaun no grasa uain ba nia maun Richard Daschbach atu kontente nafatin iha prizaun ne’ebé nia konsidera hanesan nia uma rasik bele ultrapasa pena prizaun tinan 12 ne’ebé nia enfrenta.

“𝑷𝒂𝒓𝒂𝒃𝒆́𝒏𝒔 𝒃𝒂 𝒂𝒏𝒊𝒗𝒆𝒓𝒔𝒂́𝒓𝒊𝒖 𝒔𝒊𝒎𝒑𝒍𝒆𝒔 𝒊𝒅𝒂 𝒏𝒆’𝒆, 𝒉𝒖𝒔𝒖 𝒅𝒆’𝒊𝒕 𝒃𝒂 𝑵𝒂’i 𝑴𝒂𝒓𝒐𝒎𝒂𝒌 𝒇𝒐́ 𝒃𝒆𝒏𝒔𝒂𝒖𝒏 𝒎𝒂𝒖𝒏 𝒃𝒐𝒐𝒕 𝒃𝒆𝒍𝒆 𝒆𝒔𝒕𝒓𝒂𝒑𝒂𝒔𝒂 𝒔𝒊𝒕𝒖𝒂𝒔𝒂𝒖𝒏 𝒉𝒐𝒕𝒖 𝒊𝒉𝒂 𝒇𝒂𝒕𝒊𝒏 𝒊𝒅𝒂 𝒏𝒆’𝒆,” dehan Xanana hodi kontinua lori tua sampaña rega ba Richard Daschbach iha Prijaun Bekora, Kinta 26 Janeiru 2023.

Xanana kontente, tanba tinan ida ne’e eis padre Richard nia kondisaun saúde fizikamente komesa bokur no saúde di’ak nafatin hodi kontinua halo nia atividade hanorin kursu lian Ingles ba joventude no katuas balun iha prijaun laran.

Kay Rala Xanana Gusmão hamutuk ho labarik orfonatu Topu-Honis selebra eis padre Richard Daschbach nia loron moris ba dala-86 iha Prijaun Bekora-Dili, Kinta 26 Janeiru 2023. Foto TOP/Raimundos Oki.

Aproveita tempu ne’e, Xanana transmite mós kondisaun labarik sira iha Orfonatu Topu-Honis, Kutete, no Mahata iha Oe-Kusi Ambeno di’ak hela.

Iha selebrasaun ne’e, marka prezensa mós husi familia Egidio Amaral no nia kaben Rosa Vong no labarik sira hosi orfonatu Topu-Honis.

Misionariu Amerikanu ne’e moris iha loron 26 Janeiru 1937 iha Pennsylvanian, Estadus Unidos Amerika (EUA) no hahú tama lori misaun evanjelizasaun fiar Katólika ba rai-ketan Oe-Kusi Ambeno iha tinan 1972 to’o 2018.

Richard Daschbach sai padre iha tinan 1965, no liu tina rua de’it nia hahú viazen misionariu ba Nusa Tenggra Timor (NTT), Indonézia no ikus tama ba rai Ambeno iha tinan 1972.

Durante invazaun Indonézia mai Timor, Richard Daschbach hela de’it iha Oe-Kusi Ambeno ho sarani sira to’o tinan 1999, nia la halai hodi tuba rai metin de’it iha Kutete, Ambeno no konsege salva hodi fó han povu no subar ema lubuk ida husi atakasaun milisia pro-integrasaun.

Iha ninia peregirasaun nu’udar Padre, Richard Daschbach harii uma mahon ida ho naran Topu-Honis (Guide to Life) iha tinan 1993 ho objetivu atu fó mahon ba labarik kbi’it la’ek sira.

Rezultadu hosi uma mahon orfonatu ne’e, konsege atrai nia maluk Amerikanu sira hodi mai halo adopsaun ba labarik Oe-Kusi oan sira kuaje nain-7 ba Amerika no Australia hodi balun eskola remata ona, no balun sei kontinua eskola hela.

Kay Rala Xanana Gusmão hamutuk ho labarik orfonatu Topu-Honis selebra eis padre Richard Daschbach nia loron moris ba dala-86 iha Prijaun Bekora-Dili, Kinta 26 Janeiru 2023. Foto TOP/Raimundos Oki.

Iha oportunidade ne’e, Diretór Prizaun Becora, João Domingos hateten, sidadaun hotu- hotu iha direitu hanesan atu bele selebra sira nia maluk prijioneiru sira bainhira halo tinan iha prijaun laran la’o tuir lei tenki husu lisensa, rejista naran kompletu no hela fatin ba livru seguransa nian ne’ebé iha nu’udar prosesu normal ida.

“𝑰𝒅𝒂 𝒏𝒆’𝒆 𝒑𝒓𝒐𝒔𝒆𝒔𝒖 𝒏𝒐𝒓𝒎𝒂𝒍 𝒊𝒅𝒂 𝒃𝒂 𝒑𝒓𝒊𝒋𝒊𝒐𝒏𝒆𝒊𝒓𝒖 𝒔𝒊𝒓𝒂 𝒉𝒐𝒕𝒖,” hateten Diretór Prijun João Domingos.

Nia dehan, la’os tanba Xanana mak halo ida ne’e, maibé se de’it mós bele ba halo selebrasaun ne’e, tanba ne’e nu’udar prosesu normal ida, no laiha diskriminasaun.

Notisia relevante: Matilda Coa: durante tinan 17 iha Topu-Honis amo nunka ka’er ha’u nia isin

Tribunal Distrital Oe-Kusi Ambeno iha loron Tersa 21 Dezembru 2021 desidi hodi kondena eis padre Amerikanu ne’e tama prijaun tinan 12 kona-ba kazu pedofilia hasoru labarik feto nain-4 iha uma mahon Topu-Honis iha Oe-Kusi Ambeno.

Kay Rala Xanana Gusmão hamutuk ho labarik orfonatu Topu-Honis selebra eis padre Richard Daschbach nia loron moris ba dala-86 iha Prijaun Bekora-Dili, Kinta 26 Janeiru 2023. Foto TOP/Raimundos Oki.

Notisia relevante: Sulan labarik feto sira durante semana ida maka foin halo visum obriga iha Ambeno

Hafoin akordaun ne’e, parte defeza hato’o rekursu ba Tribunal Rekursu hodi husu ba Tribunal atu absolve total eis padre ne’e husi kazu ne’e, tanba durante prosesu produsaun provas iha Tribunal nia oin, labarik sira la hatudu sira nia sofrementu kona-ba violasaun sexual. Maibé ikus mai, desijaun Tribunal Rekursu nian mós mantein de’it desijaun Tribunal Primeira Instansia nian.

Notisia relevante: Ami sente ami nia fatin-lulik moras to’o mii-ran

Kay Rala Xanana Gusmão hamutuk ho labarik orfonatu Topu-Honis selebra eis padre Richard Daschbach nia loron moris ba dala-86 iha Prijaun Bekora-Dili, Kinta 26 Janeiru 2023. Foto TOP/Raimundos Oki.

Kazu pedofilia ne’e iha vitima kuaje nain 14, maibé vitima ba detensaun illegal no vitima ba visum obrigatoriu kuaje nain 30 ne’ebé hato’o ona sira nia keixa iha Oe-Kusi Ambeno iha tinan 2021, maibé to’o ohin loron seidauk iha prosesu ruma kona-ba kazu ne’e rasik.

Notisia relevante: Vitima visum obrigatoriu keixa ona ema nain 12 iha Ambeno

The Oekusi Post
Author: The Oekusi PostWebsite: https://www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
www.OeKusiPost.com nu’udar plataforma media online iha Oe-Kusi Ambeno, Timor-Leste ne’ebé aprezenta notísia iha área oioin iha teritóriu nasionál. Rua. Numbei, Oe-Kusi Ambeno Mobile: +670 7723 4114 Email: info (at) OeKusiPost.com

Online Counter