AMBENO (TOP) – Advogadu privadu Miguel Faria hatama ona rekursu ba iha Tribunal Distrital Oe-Kusi Ambeno kona-ba kazu uma-mahon Topu-Honis hodi husu re-julgamentu no absolve Richard Daschbach.
Advogadu privadu Miguel Faria hateten, nia prezensa iha Tribunal Distrital Oe-Kusi Ambeno bazeia ba iha loron 28 Dezembru 2021, nia simu leitura akordaun eskrita husi ofisial justisa bazeia ba data ida ne’eba to’o 12 Janeiru 2022, iha prazu nia laran hela, nia ho ekipa advogadu prepara rekursu no iha loron Segunda lorokraik, 10 Janeiru 2022 hatama ona rekursu ne’e iha Tribunal Ambeno.
Konteudu husi rekursu ne’e hare husi prosesu produsaun prova iha audiensia julgamentu durante tinan ida nia-laran ne’e iha buat barak maka laloos.
“Ho ida ne’e maka defeza ohin mai hatama rekursu iha Tribunal Distrital Oe-Kusi Ambeno,” hatete advogadu Miguel Faria ba The Oe-Kusi Post iha Tribunal Distrital Oe-Kusi Ambeno nia oin, Segunda, 10 Janeiru 2022.
Nia esplika, rajaun halo rekursu ba kazu Topu-Honis, tanba lei fó dalan hela katak, kuandu la simu desijaun Tribunal nian, lei fó prazu durante loron 15 nia laran bele halo rekursu.
“Kuandu liu ona loron 15, entaun ita aseita desijaun ne’e,” advogadu Faria esplika.
Advogadu privadu husi munisipiu Aileu ne’e katak, motivu husi rekursu ne’e tanba prova sira ne’ebé Tribunal konsidera provadu kontraria ho prosesu produsaun de prova durante audiensia julgamentu nia laran. Advogadu ne’e nia kliente mós lahatene lian Portugues. Nia hatene de’it maka Molok-Meto (bahasa dawan), Indonézia no Ingles.
“Ha’u nia kliente ne’e laiha koñesimentu ba lian ofisial sira, Tetun ho Portugues. Maibé, iha deklarasaun balun ne’ebé Ministériu Públiku halo, halo hotu tiha laiha ema ida maka translate (traduz) ba nia para nia bele komprende konteudu, maibé obriga nia asina de’it deklarasaun ida ne’ebé hatete katak, nia maka halo buat sira ne’e hotu. Nia deklarasaun sira ne’e Ministériu Públiku maka halo hotu, laiha ema ida maka esplika ba nia, nia hein asina de’it”.
Nia hatutan, motivu seluk husi rekursu ne’e mós iha buat barak tebes ne’ebé parte defeza hare katak, ne’e la merese ba Tribunal atu halo apresiasaun ba prova sira ne’e katak, labarik feto hamutuk nain 21 ne’ebé Ministériu Públiku presindi (kansela), labarik sira ne’e maioria hela iha uma-mahon Topu-Honis.
“Labarik sira ne’e to’o agora sei hela nafatin iha asrama. Labarik sira nia deklarasaun ba Ministériu Públiku, Ministériu Públiku desidi presindi sira, maibé sira nia deklarasaun iha autus ne’e iha hela, maibé Tribunal la halo apresiasaun ba ida ne’e. Tribunal so halo apresiasaun ba testamuña sira ne’ebé indireita hanesan ema sira ne’ebé iha konflitu interese iha uma-mahon Topu-Honis Kutet ho Mahata, ema sira maka konversa ho arguidu, no konvensa ho arguidu ne’e mós kona-ba arguidu nia intendimentu atu rezigna aan husi SVD. La’os dehan konversa ho arguidu kona-ba arguidu maka halo violasaun sexual hasoru labarik sira,” nia esplika.
Nia hatutan, vitima nain 4 ne’ebé tama iha prosesu kondenasaun eis padre Richard Dasbach ne’e, antes ne’e sira deklara ona iha audiensia julgamentu katak, bainhira polisia sira ba foti sira iha uma-mahon Topu-Honis Kutet no Mahata lori ba to’o iha edifisiu Prokuradoria Distrital Oe-Kusi Ambeno, no lori ba to’o iha visum mós sira seidauk hatene sira iha problema ida, maibé Tribunal la halo apresiasaun ba ida ne’e.
Nia hatutan, depois vitima nain 7 ne’ebé lori ba iha Ministériu Públiku no visum hotu tiha ba hela fali iha Topu-Honis Mahata, halai sai husi Mahata no ema ruma lori sira sai tiha ba konventu Madre Canosiana sira nian no iha tan organizasaun seluk ida maka ba foti labarik nain 7 ne’e sai husi konventu Canosiana ba hela fali iha fatin seluk kuaje semana rua maka halo fali deklarasaun iha Ministériu Públiku.
“Ida ne’e testamuña Madre Guilhermina ko’alia momoos iha audiensia julgamentu laran, maibé Tribunal la halo apresiasaun ba ida ne’e. Tanba ne’e maka defeza sente katak, 100% defeza la simu desijaun ne’e,” esplika advogadu Faria.
Tribunal Ambeno kondena ona eis Padre Richard Dasbach tinan 12 tama prijaun iha prijaun Bekora, Dili ba krime abuzu sexual hasoru labarik feto idade menor hamutuk nain 4, maibé realidade hatudu labarik vitima nain 4 ne’e to’o oras ne’e la hatudu sofrimentu, no realidade seluk mós entre vitima nain 4 ne’e, iha vitima ida maka desde 2016 to’o ohin loron sei kontinua hela nafatin iha uma-mahon Topu-Honis, tanba nia konfesa ba Tribunal katak nunka hetan violasaun sexual, maibé Tribunal la halo apresiasaun ba nia deklarasaun ne’e.
