Oekusipost Oe-Kusi Ambeno – Estrada kuaje kilometru 8 ne’ebé hahu husi bairu Samoro (suku Costa) to’o terminal eis merkadu Tono (suku Cunha) kaber loos, infelizmente bee dalan laiha.
Vicente da Cunha husi bairu Samoro konsidera tékniku sira ne’ebé halo estrada ne’e dalaruma uja teoria nakfilak, tanba konsege halo tiha estrada naruk ida ho alkatraun furak no kaber, maibé haluhan tiha hodi halo bee nia dalan.
Nia konsidera, estrada ne’e atu hanesan ho ema ida karik hatais de’it ropa liur hodi taka de’it isin kulit ida liur ne’e, maibé laran mamuk hela, tanba lahatais ropa laran.
Nia hatutan, populasaun sira iha bairo Samoro triste tebes no ameasadu tanba besik tinan 5 ona terus ba inundasaun iha tempu udan.
“Tama ona ba tempu udan, bee ne’e halai arbiru de’it, tanba bee dalan laiha. Mota ki’ik rua iha ne’e hela, maibé bee dalan laiha, no halo bee halai arbiru de’it iha tempu udan,” Vicente hatete ba Oe-Kusi Post iha Samoro, suku Cunha, Sub-Regional Pante Makassar, Sabádu 14 Marsu 2020.
Ho situasaun ne’e, nia husu ba autoridade foun sira atu tau iha planu hodi bele halo netik bee dalan ba estrada kilometru 8 ne’e, tanba la’ós de’it lori ameasa ba komunidade sira iha tempu udan, maibé sei estraga mós kualidade estrada ne’e rasik bainhira udan been hoban alkatraun.
“Foin dadauk udan boot ne’e bee tama to’o uma laran. Udan monu rai halo bee sulin arbiru de’it,” nia esplika.
Iha fatin seluk, João da Gloria da Conceição husi aldeia Padiae (suku Lalisuk) mós hato’o preokupasaun hanesan katak, populasaun sira iha suku ne’e durante ne’e sofre maka’as ba bee tama uma, tanba udan been monu iha estrada tama kedas ba komunidade sira nia uma.
“Estrada ne’e kapas tiha, maibé bee nia dalan ne’e laiha. Halo ami terus tebes iha tempu udan, tanba bee sempre tama ami nia uma,” nia hatete.
Tanba ne’e nia husu ba lideransa foun sira iha Oe-Kusi Ambeno atu halo ona bee dalan iha área ne’e hodi bele evita inundasaun iha tempu udan.
Entretantu, Gonzalo Sesa husi aldeia Noe-Ninen ezije ba diresaun infraestrutura RAEOA tenke kompleta lalais bee dalan ba estrada ne’e hodi labele fó terus demais ba komunidade sira iha tempu udan.
“Ami hakarak dezenvolvimentu nee la’o ba oin, maibé Estadu tenke halo valeta iha ne’e. Estrada halo ona, maibé valeta laiha ne’e fó impaktu ba povo nia moris,” nia esplika.
Hatan ba lia-terus no lia-hahusuk hirak ne’e, Diretór Infraestrutura Rejional Oe-Kusi, Candido Dos Reis Amaral lia-tun dehan, autoridade foti ona konsiderasaun ba asuntu bee dalan ne’e. No argumenta katak, uluk halo duni ona dezeñu ba bee dalan, maibé serbisu pakote dahuluk mak la inklui bee dalan.
“Maibé serbisu infraestrutura hamutuk ho autoridade sei toma konsiderasaun ba problema ida ne’e, ne’ebé ita hare tok iha posibilidade ba oin ita bele konsidera husi parte tékniku nian, ita presija tan instala drainajen sira iha fatin ne’e,” esplika diretór Candido.
La fasil hodi halo bee dalan sira ne’e, tanba tuir Candido katak sei persiza halo uluk sosializasaun ba komunidade sira atu sira bele fó sira nia espasu rai balun molok instala drainajen sira.
Entretantu, tuir observasaun Oe-Kusi Post ba estrada ne’e katak komunidade sira ne’ebé hela iha área ne’e fazil tebes hodi hetan impaktu inundasaun iha tempu udan, no bainhira governu lokal Oe-Kusi Ambeno mak la halo bee dalan ba área ne’e kleur ka lalais komunidade sira iha área ne’e sei sofre inundasaun boot hanesan akontese dadauk iha kapital nasaun iha loron Sesta 13 Marsu 2020. (nin)
