Alfândega “Hatama Sasan Ilegál” Barak

Prokurador Jeral Repúblika (PJR), José da Costa Ximenes fó hela intervista ba Jornalista hafoin remata sorumutu ho Prezidente Repúblika, Francisco Guterres Lu Olo iha Palásiu Prezidensial iha Ai-Tarak Laran, Dili Segunda 9 Marsu 2020. Foto Oe-Kusi Post.

Oekusipost.com – Durante ne’e ema barak preokupa lala’ok serbisu Alfândega nian, tanba mosu alegasaun barak katak fatin ne’e nu’udar fatin risku no potensial hodi hatama sasan illegal barak husi nasaun viziñu sira mai Timor-Leste.

La’ós de’it sidadaun baibain sira mak preokupa kona-bá lala’ok serbisu Alfândega nian, maibé nain ba asaun penal (Ministériu Públiku) mós sente no preokupa tebes kona-bá situasaun ne’e. Nune’e, bazeia ba enkontru semanal entre Prokurador Jeral Repúblika (PJR), José da Costa Ximenes ho Prezidente Repúblika (PR), Francisco Guterres Lu Olo iha Palásiu Prezidensial iha loron Segunda 10 Marsu 2020, PJR hato’o ba PR katak durante ne’e Diresaun Jerál Alfândega ne'ebé iha Ministériu Finansas (MF) nia okos, “hatama sasan illegal” barak liu. Tanba ne’e, PJR husu ba PR atu hato'o ba governu bele tau atensaun, tanba ida ne'e perigu no lori risku ba nasaun iha futuru.

"Ami detekta fatin sira ne'ebé poténsia ba risku atu ita halo analiza hamutuk oinsa bele kombate. Ami tau iha primeiru mak, Ministériu Finansa, Diresaun Jerál Alfândega, iha sasan barak mak tama ilegalmente mai Timor ultra pasa husi sira,” PJR, José da Costa Ximenes hatete ba jornalista sira hafoin remata enkontru semanal ho PR iha Palásiu Prezidensial iha Ai-Tarak Laran, Dili.

“Ami aprezenta ba Prezidente Repúblika katak, ami prepara ona ami nia informasaun anuál, ba Parlamentu Nasionál ne'ebé, la'ós pasa de'it informasaun, maibé ami mós analiza situasaun globál iha Timor Leste", hatutan PJR José.

PJR mós nota katak, durante ne'e, iha karreta barak ne'ebé ultrapasa husi Fronteira, bele tama to'o Timor dalaruma ninia númeru matríkula iha hotu ona.

"Ida ne'e ita la dehan ema hotu hotu iha Alfândega la di’ak, maibé ha'u atu dehan katak, sira iha alfândega barak mak serbisu di’ak, dedika aan tinan ba tinan to'o ohin loron. Maibé, barak mós iha problema. Ida ne'e mak ami tenta hodi koloka katak, ita tenke kontrola sasan tama no sai inklui motorizada", nia esplika.

Nia fó ezemplu seluk tan katak, iha kompañia balun ne'ebé la iha atividade importasaun no esportasaun maibé Alfândega autoriza mai iha Timor, despois sai tiha fali.

"Ida ne'e mak la di’ak, no ita tenke hamutuk hodi luta atu kombate, se la’e lori dezastre ba nasaun", nia fó hanoin.

Kona-ba kestaun ne'e, José Ximenes dehan, Prezidente Repúblika fó apoiu ba Ministériu Públiku luta hodi kombate, no husu mós atu hala'o papél ho independente no ho didi’ak.

Tuir planu, PJR sei aprezenta rezultadu deteksaun ne'e ba Parlamentu Nasionál (PN), iha relatóriu anuál.

Entretantu, pessoal Alfândega ida ne’ebé rejeita atu temi nia naran dezafia PJR atu halo akujasaun penál ba pessoal Alfândega ne’ebé involve iha atividade illegal ne’e.

“PJR labele ko’alia de’it, maibé tenke halo akuzasaun ba ema sira ne’ebé identifika ona hodi prosesa ba oin”, dezafia pessoal Alfândega ne’e.

Nia hatutan, durante ne’e ema barak ko’alia de’it, maibé seidauk hatudu pessoal Alfândega ida tama ba prijaun tanba de’it nia hahalok hatama sasan illegal ne’e. (*)

Online Counter