𝐏𝐑 𝐇𝐨𝐫𝐭𝐚 𝐩𝐫𝐞𝐨𝐤𝐮𝐩𝐚 𝐩𝐞𝐫𝐢𝐠𝐮 𝐩𝐫𝐨𝐥𝐢𝐟𝐞𝐫𝐚𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐚𝐮𝐦𝐞𝐧𝐭𝐚 𝐢𝐡𝐚 Á𝐬𝐢𝐚-𝐏𝐚𝐬í𝐟𝐢𝐤𝐮

DILI (TOP) - Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta preokupa maka’as kona-ba nivel perigu proliferasaun ne’ebé aumenta iha Ásia-Pasífiku durante partisipa iha Simeira Seguransa Ázia ne’ebé koñesidu ho naran Shangri-La Dialogue iha Singapura.

Simeira Seguransa Ázia IISS: Diálogu Shangri-La (SLD) mak konferénsia seguransa inter-governamentál "Track One" ne'ebé hala'o tinan-tinan iha Singapura hosi Institutu Internasionál ba Estudu Estratéjiku sira (IISS). Diálogu ne'e baibain hetan partisipasaun hosi ministru sira defeza nian, xefe permanente sira hosi ministériu sira no xefe militár sira hosi maioria Estadu sira iha Ázia-Pasífiku nian. Fórum nia naran mai hosi Otél Shangri-La iha Singapura, iha ne'ebé mak hala'o dezde tinan 2002.

Simeira ne’e serve atu kuda sentidu komunidade entre polítiku sira ne’ebé importante liu iha komunidade defeza no seguransa iha rejiaun ne’e. Delegasaun governu nian sira halo ona buat di'ak liu hosi enkontru ne'e hodi hala'o enkontru bilaterál sira ho delegasaun sira seluk iha marjen konferénsia nian. Enkuantu liuliu enkontru inter-governamentál ida, simeira ne'e mós partisipa hosi lejisladór sira, peritu akadémiku sira, jornalista distintu sira no delegadu emprezariál sira.

Iha tinan hirak nia laran, Diálogu Shangri-La sai hanesan fórum independente ida ne'ebé importante liu ba troka hanoin sira hosi ema sira ne'ebé foti desizaun kona-ba polítika seguransa internasionál. Aleinde nasaun uma-na'in, nasaun sira ne'ebé partisipa ona iha diálogu inklui ona Austrália, Brunei, Kamboja, Kanadá, Xile, Xina, Fransa, Alemaña, Índia, Indonézia, Japaun, Koreia-Súl, Laos, Malázia, Mongólia, Myanmar, Nova Zelándia, Pakistaun, Filipina, Rúsia, Sri Lanka, Suésia, Suisa, Timor-Leste, Tailándia, Ukránia, Reinu Unidu no Estadus Unidus.

Iha loron 31 Maio tinan ida ne’e, Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta partisipa no hato’o nia diskursu iha enkontru seguransa importante ida ne’e iha Singapura. Laureadu Nobel ba Pás nian alerta katak, arma sira espalla lalais liu iha nasaun sira Ázia-Pasífiku nian, kria perigu sira ne'ebé maka'as ba rejiaun.

Prezidente Ramos-Horta esplika katak Ázia-Pasífiku iha nasaun barak ho arma nukleár no ezérsitu boot ne’ebé gasta maka’as ba defeza. Prezidente preokupa kona-ba oinsá lalais teknolojia misil nian hadi'a no habelar. Nasaun barak mak harii hela misil sira ne'ebé di'ak liu ne'ebé bele semo ho velosidade aas tebes no kona alvu sira ne'ebé dook tebes. Nasaun balun fa'an hela teknolojia perigozu ida-ne'e ba nasaun sira seluk.

Prezidente hatete buat oioin maka halo problema ida-ne'e sai aat liután. Nasaun sira iha rejiaun la fiar malu no kompete ba podér. Akordu importante sira ne'ebé uluk limita arma balu kansela ona, hanesan tratadu ne'ebé kontrola misil nukleár sira ho alkanse médiu. Nasaun barak iha rejiaun ne'e seidauk asina tratadu importante sira kona-ba kontrolu armamentu nian, no laiha regra ka maneira sira ne'ebé sufisiente atu aplika akordu sira ne'ebé eziste.

Prezidente Ramos-Horta hatete katak Timor-Leste haree hela dezenvolvimentu sira-ne'e ho preokupasaun ne'ebé aumenta. Prezidente husu ba nasaun sira atu serbisu hamutuk di'ak liután iha konversa sira seguransa nian no atu iha kontrolu sira ne'ebé maka'as liu kona-ba fa'an teknolojia arma nian. Prezidente mós fó sai katak Timor-Leste ofisialmente sei adere ba ASEAN iha fulan-outubru, ne’ebé nu’udar pasu importante ida ba nasaun nia progresu ba pás no demokrasia ne’ebé dura.

The Oekusi Post
Author: The Oekusi PostWebsite: https://www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
www.OeKusiPost.com nu’udar plataforma media online iha Oe-Kusi Ambeno, Timor-Leste ne’ebé aprezenta notísia iha área oioin iha teritóriu nasionál. Rua. Numbei, Oe-Kusi Ambeno Mobile: +670 7723 4114 Email: info (at) OeKusiPost.com

Online Counter