AMBENO (TOP) — Januario Tout nu’udar ekipa susesu ba kandidatu Prezidente Repúblika José Manuel Ramos-Horta tenke sai vitima ba lala’ok politika odiu vingansa ne’ebé durante ne’e lideransa partidu politika sira haburas no kuda metin hela nu’udar kankru ida ona iha Oe-Kusi Ambeno.
Vitima Januario Tout husi aldeia Kuan-Nobe, suku Banafi, Postu Administrativu Nitibe, Rejiaun Administrativu Espesiál Oe-Kusi Ambeno (RAEOA).
Tuir rezultadu votasaun entre kandidatu Horta no Lú Olo nian iha iha sentru votasaun EBF-Kusi, kandidatu PR José Manuel Ramos Horta hetan votu validu hamutuk 97, no Francisco Guterres Lú Olo hetan de’it 63.
Ba fali sentru votasaun EBC-Banaefmanat José Manuel Ramos Horta hetan votu validu hamutuk 170, Lú Olo hetan 202 no iha sentru votasaun sede suku Besa-Toko, Horta hetan 317, no Lú Olo hetan de’it 170.
Nune’e total votantate sira iha suku Banafi kandiatu Prezidente Repúblika José Manuel Ramos Horta mak hetan votu validu barak liu hamutuk 584, no Lú Olo hetan de’it 443.
Tout konta katak, uma ne’e durante nia inan mak hela tanba nia aman mate iha tinan hirak liubá. Durante ne’e, nia iha Dili de’it foin dadauk mak nia ba hala’o misaun door to door hodi fó apoiu ba kandidatu Prezidente Repúblika José Manuel Ramos Horta iha Rajiaun Administrativu Espesiál Oe-Kusi Ambeno.
Notisia relevante: Povu husi suku 5 iha Nitibe “duni lakon” Lú Olo
“Ha’u sai husi FRETILIN rasik ba fali iha partidu CNRT. Ita deskonfia de’it karik hanesan ne’e ita bele buka solusaun maibé ida ne’e akontese tiha ona, bele hanoin hanesan ne’e duni,” Januario Tout nu’udar oan dalotuk husi inan faluk husi Lucia Poto ba The Oe-Kusi Post (TOP) via kontaktu telemovél iha Kuarta 20 Abril 2022.
Inan faluk Lucia Poto nia oan datoluk Januario Tout esplika, kronolojia ba kazu insendiu ne’e, nia lahatene motivu loloos hakfodak nia inan ba fanu nia uma ahi-han mutuk ona. Tanba horseik foin eleisaun hotu nia sei ba kolega sira iha aldeia Pune. Nia ba fali uma maizumenus tuku 10 liu menutu balun.
“Ha’u mai iha uma ha’u nia isin moras, ha’u toba hader mai uma ahi han mós hotu tiha ona akontese ahi-han uma ne’e iha tuku 3 madrugada hanesan ne’e, iha tuku 6 madrugada ha’u nia ama foin fanu ha’u hodi hateten katak ahi han uma,” Tout hateten.
Januario Tout akresenta, nia sente triste tanba politika labele hanoin hanesan ne’e tanba tuir loloos nu’udar ema intelektual labele odiu ba malu tanba estadu de direitu demokrátiku.
“Ita deskonfia hotu tanba eleisaun prezidensial ba segundu ronde ne’e foin maka akontese horsehik dalaruma ita bele dehan politika tanba nia motivu iha parte rua ne’e,” nia hateten.
Januario Tout konta, iha familia sira nia familia hamutuk na’in 6 feto ida no mane na’in lima, no nia katuas mate tiha ona. Uma ne’e, ama hela masak iha ne’e komu nia ba hala’o kampaña door to door ba kandidatu Prezidente Repúblika José Manuel Ramos Horta iha ne’e.
Notisia relevante: TMR nia Jesus lakon iha Aileu no Ambeno
Iha parte seluk hanesan xefe aldeia Kua-Nobe, Jorgé Lalos rekoñese kazu insendiu ne’e akontese ne’e iha nia aldeia molok kontajén de votu horkalan. Nune’e responsavel hanesan autoridade lokal kontaktu kedas ba Operasaun Polísia Suku (OPS) hodi mai hare fatin insendiu ne’e.
“Tanba horseik maka foin eleisaun hotu iha tuku 15:00 horkalan maizumenus tuku 3 dadersan maka insendiu ne’e mosu. Ida ne’e ita hanoin kona-ba adversariu politika depois ami iha ne’e mesak familia de’it,” nia hateten.
Xefe aldeia ne’e rekonese, Inan faluk Lucia Poto ho tinan 64 ne’e nia oan mane datoluk ne’e durante team susesu ba iha kandidatu Prezidente Repúblika José Manuel Ramos Horta iha bairo ne’e balun apoiu kandidatu Prezidente Repúblika Francisco Guterres Lú Olo.
“Ha’u nia hare ligadu ba politiku maibé ami mesak familia de’it ran ida de’it ema atu sunu mós la dun di’ak maibé ne’e derepente de’it ita la hatene se loos,” nia argumenta.
Nia konta komunidade sira iha bairo ne’e, hakfodak de'it katak mesak familia de'it tanba saida maka akontese hanesan ne’e. Parte autoridade sei lori vitima insendiu ne’e husu tulun ba sekretariu sosial iha Ambeno.
Entretantu, tuir informasaun ne’ebé The Oe-Kusi Post (TOP) asesu husi Sekretariadu Tekniku ba Administrasaun Eleitoral (STAE) katak, rezultadu provizoriu eleisaun prezidensial ronde daruak husi Ambeno Horta hetan votu validu hamutuk 23.832 (62,23%), Lú Olo hetan de’it 14.465 (37,77%).
