Kalan 3 ona Xanana kontinua toba iha estrada Vera Cruz

DILI (TOP) – Eis Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão kalan 3 (tolu) ona kontinua toba iha estrada Vera Cruz hodi hein desijaun governu nian kona-ba bainhira maka bele hasai mate-isin Armindo Borges husi fatin izolamentu Vera Cruz ba familia hodi hala’o prosesu funeral tuir sira nia lisan.

Desde loron Segunda 12 Abril 2021 to’o Kuarta 14 Abril 2021, Xanana nafatin mantein nia pozisaun katak nia la fiar Armindo Borges mate tanba kauza husi Covid-19, maibé tanba moras stroke hemorrhagic. Governu mós defende aan nafatin katak ema ne’e mate tanba Covid-19.

The Oe-Kusi Post (TOP) observa katak, lider Karismátiku Kay Rala Xanana Gusmão iha Kuarta kalan kontinua toba iha estrada Vera Cruz hodi hein mate isin Armindo Borges ne’e.

Padraun OMS kona-ba funeral vitima Covid-19

Regra husi Organizasaun Mundial ba Saúde (OMS) esplika klaru katak, bainhira atu hakoi ema ruma mate tanba kauza husi Covid-19 tenke respeita ema nia dignidade hanesan respeita ema nia kultura no relijiaun, la’os hakoi hanesan vitima Covid-19 ho naran Francisca Gama (Baucau) ne’ebé hakoi iha Metinaro la liu husi respeita ema nia dignidade, tradisaun no relijiaun.

Timor-Leste mós nu’udar nasaun membru ba OMS nian, nune’e presija kumpri protokolu OMS nian kona-ba oinsa prevene no hakoi vitima Covid-19 sira.

“Iha ne’e dehan katak, iha asumsaun komun ida katak se maka mate tanba Covid-19, tenke sunu tiha, ne’e konforme ba kultura. Hanesan ita dehan ema Hindu sira bele sunu tiha, ne’e konforme kultura, labele obriga ema ida,” Xanana le’e sai protokolu OMS ne’ebé foin entrega ba nia iha sala izolamentu Vera Cruz, Dili, Kuarta 14 Abril 2021.

“Atu hakoi ema mate ho Covid-19 ne’e mós tenke respeita ema nia dignidade tuir tradisaun ida-idak ninian. Ne’e duni se maka mate ho Covid-19 bele halo tuir, maibé kumpri nafatin regra OMS nian hodi labele transmite Covid-19 ne’e ba ema seluk,” Xanana afirma.

Regra OMS ne’e mós esplika katak, bainhira ema ruma mate ho Covid-19 tenke dezinfekta mate-isin, falun metin mate isin ho plastiku, no halo mós dezinfekta ba kaixaun molok hatama ba laran. No labele ba hakoi iha fatin ketak, labele uja eskavator maka hakoi, maibé tenke entrega ba familia matebian sira hodi halo tuir sira nia lisan ida-idak, pelu-menus durante loron hodi sira halo tuir prosesu kultura molok ba hakoi iha semiteriu públiku, la’os ba hakoi ketak fali.

Eis Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão ka'er mangeira hodi rega hela nia toba fatin iha estrada Vera Cruz, Dili Kuarta 14 Abril 2021. Foto/TOP.

Atu labele hamosu konfujaun ba públiku, governu tenke kria lei ruma, maibé lei ne’e mós labele kontra fali konvensaun internasional, tanba tuir artigu 9 husi Konstituisaun RDTL katak, labele halo lei ida kontraria ho konvensaun internasional.

Faktu hatudu katak, governu hakoi vitima dahuluk Covid-19, Francisca Gama kontra tebes ninia dignidade, la respeita kultura, tradisaun no relijiaun ne’ebé matebian Francisca partense ba.

Entretantu, liga ba matebian Armindo Borges nia mate ne’e, tuir familia sira katak, nia la’os mate, tanba Covid-19, maibé mate tanba moras stroke ne’ebé nia sofre kleur ona, maibé governu dehan nia mate ho Covid-19 tuir rezultadu teste swab ne’ebé gasta de’it minutu 15 detekta kedas Covid-19 iha nia isin-lolon. Ho kestaun ne’e maka mosu disputa entre familia matebian ne’ebé hetan suporta maka’as husi eis Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão ho governu. Husi disputa ne’e rezulta Xanana ho familia matebian tenke toba kalan 3 (tolu) ona iha estrada Vera Cruz hodi hein mate isin ne’e.

Governu tenta foti sai mate-isin iha tuku 3 dadersan

Iha loron loron Tersa 13 Abril 2021 horas tuku 3 dadersan, governu liu husi Sentru Jestaun ba Krize Covid-19 haruka ekipa ida ba derepente iha sala izolamentu Vera Cruz iha tuku 3 dadersan ho kareta funerariu ida atu foti sai ona mate-isin Armindo Borges, maibé la konsege, tanba bainhira ekipa ne’ebé lidera husi komandante polisia superintendente Marcos Sequeira to’o iha fatin ne’e, hare hetan ekipa seguransa eis Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão nian mós hader hela, nune’e ekipa ne’e fila-fali ho nonok de’it. 

Armindo Borges hakotu nia iis iha Domingu kalan bainhira ekipa ambulansia evakua nia sai husi sala emerjensia HNGV atu ba tau iha sala izolamentu Vera Cruz, Dili, maibé molok to’o ne’eba nia iis kotu ona, tanba sofre moras stroke hemorrhagic.

Notisia relevante: Pasiente stroke hemoragic ida mate iha dalan klaran molok to’o Vera Cruz

Mosu disputa entre familia ho governu kona-ba mate-isin ne’e, tanba familia inklui Kay Rala Xanana Gusmão la simu rezultadu teste swab ne’ebé dekreta matebian ne’e mate, tanba kauza husi moras Covid-19, maibé familia dehan matebian ne’e sofre moras stroke kleur ona, la’os sofre Covid-19. 

Notisia relevante: Disputa mate-isin Armindo Borges seidauk iha solusaun no xanana toba hein iha estrada

Seidauk iha desijaun final husi governu

Tuir informasaun ne’ebé The Oe-Kusi Post (TOP) asesu husi Palásiu Governu katak, reuniaun Konsellu Ministru sira ne’ebé hala’o iha loron Kuarta ne’e mós diskuti ajenda ida atu foti desijaun kona-ba mate-isin Armindo Borges ne’ebé durante kalan 4 ona tau hela iha fatin izolamentu iha Vera Cruz, Dili. No, reuniaun Konsellu Ministru ne’e mós hala’o to’o horas tuku 9 ona mós seidauk iha desijaun final ruma ba públiku, liliu ba familia matebian nian ho eis Komandante ein Xefe das FALINTIL, Kay Rala Xanana Gusmão.

The Oekusi Post
Author: The Oekusi PostWebsite: https://www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
www.OeKusiPost.com nu’udar plataforma media online iha Oe-Kusi Ambeno, Timor-Leste ne’ebé aprezenta notísia iha área oioin iha teritóriu nasionál. Rua. Numbei, Oe-Kusi Ambeno Mobile: +670 7723 4114 Email: info (at) OeKusiPost.com

Online Counter