DILI (TOP) — Prezidente partidu FRETILIN atual Prezidente Repúblika, Francisco Guterres Lú-Olo nia mandatu sei remata iha loron 20 Maiu 2022, maibé oras ne’e deklara ona prontu atu sai prezidente dala ida tan ba periodu tinan 5 oin mai.
Antes ne’e Lú Olo ho apoiu husi nia partidu rasik hasoru derota dala rua tutuir malu iha eleisaun prezidensial iha tinan 2007 no 2012, tanba seidauk hetan apoiu husi partidu CNRT, maibé bainhira hetan bensaun tula-liman husi Prezidente Partidu CNRT, Kay Rala Xanana Gusmão iha eleisaun prezidensial tinan 2017, ikus mai Lú-Olo hetan duni vitoria, la hasoru ona derota hanesan iha tinan 2007 no 2012.
Durante kampaña, Lú-Olo hakilar sei sai preidente ba povu tomak, maibé hafoin simu posse assume kargu ne’e, nia rejeita fó posse ba membru governu lubun husi partidu CNRT ho rajaun sira nia naran tama iha lista akuzasaun kriminal iha Ministériu Públiku, no ema hirak ne’e to’o ohin loron seidauk iha ida maka hetan kondenasaun final husi Tribunal.
Iha eleisaun prezidensial tinan 2007, Lú-Olo konsege hakat to’o segunda ronde no lakon ho kandidatu independenti José Ramos Horta. Nune’e, iha fali tinan 2012 mós hetan derota nafatin hasoru nia rival iha segunda ronde Taur Matan Ruak. Ikus mai, hetan ona bensaun husi nia Komandante em Chefe das FALINTIL, Kay Rala Xanana Gusmão liu husi apoiu partidu CNRT maka konsege hetan vitoria iha tinan 2017 hodi lori nia ba tur iha Palásiu Prezidensial Ai-Tarak Laran to’o ohin loron.
Maske hasoru derota dala rua iha nia kareira politika iha eleisaun prezidensial, maibé oras ne’e nia deklara tan ona dehan prontu atu kandidata aan hodi kompete iha eleisaun prezidensial tuir mai.
“Prezidente prontu para atu kandidatu se bainhira povu tomak ninian hakarak atu prezidente kandidatu fila-fali,” hateten Prezidente Repúblika Fransisco Guterres Lú-Olo ba Jornalista sira hafoin partisipa selebrasaun loron masakre Santa Cruz ba dala 30 iha semiteriu Santa Cruz Dili, Sesta 12 Novembru 2021.
Lú-Olo hatutan, nia hakarak hanesan ne’eduni, nia prontu, maibé Lú-Olo husu fali ba povu prontu hanesan nia ka la’e.
“Maibé, se povu la prontu prezidente ba kandidatu halo saida,” Lú-Olo esplika.
Lú-Olo dehan, sei dekreta loron eleisaun prezidensial iha tempu ketak ida, maibé nia afirma provavelmente depois tinan foun tama maka foin dekreta loron ba eleisaun prezidensial nian.
Maske seidauk iha data fixu kona-ba eleisaun prezidensial, maibé Prezidente Partidu Kmanek Haburas Unidade Nasionál Timor Oan (KHUNTO), Armanda Berta dos Santos ofisialmente deklara ona nia kandidatura ba eleisaun prezidensial iha tinan 2022. No, Martinho Gusmão mós hato’o ona nia hakarak ba públiku katak, sei kandidata aan mós ba eleisaun prezidensial iha tinan oin.
Antes ne’e, parte Komisaun Nasionál ba Eleisaun (KNE) katak, kandidatura sira ba eleisaun prezidensial tinan 2022 atu lakon ka manan sei nafatin hetan osan basa kada votu ida sei hetan osan hamutuk dólar $4.
Montante osan dólar $4 la’os atu fó ba sidadaun sira ne’ebé vota, maibé fó ba kandidatura sira tuir lei eleisaun prezidensial nian.
