DILI (TOP) — Governu liu-husi Ministériu Saude (MS), realiza komemora loron mundiál ba ai-han seguru, maibé realidade iha Timor-Leste, povu seidauk asesu ai-han ne’ebé di’ak ho seguru.
“Preparasaun ida ne’e, ha’u hanoin ministériu saude, iha ona tekniku sira maibé ita nia tekniku sira ne’e, hare liubá bee no deteta ba sasan ne’ebé mak kontaminasaun. Maibé espesialista ida ne’e depois mak ami halo planu no minsiteriu saude sira atu bele hare,” Vise Ministru Saúde (MS), Bonifaçio dos Reis “Maucoli”hateten ba jornalista sira, iha komemorasaun loron mudiál ba ai-han seguru, iha Largo Lecidere, Dili, Tersa 07 Juñu 2022.
Ministru ne’e hatutan, departamentu saúde Ambiental mak tau matan ai-han ne’ebé mak iha restaurante liu-liu fatin ne’ebé mak seidauk seguru, atu bele prepara hahan ba seguru ba konsumedor sira, hanesan otél, kios no restaurante ne’ebé mak dala-ruma hahan ladun preparadu hodi bele konsumedor bele sosa hodi konsumu ho di’ak.
“Ita fó ona kritériu oinsa atu hahan ne’ebé mak seguru presiza tuir regra sira ne’ebé mak estabelese ona iha Ministériu Saúde hodi bele konsumedor sira bele konsumu ho di’ak no seguru,” governante ne’e dehan.
Governante ne’e hatutan, ba hahan ne’ebé mak rai-rahun falun iha estrada ne’e presiza konsiensia, presiza ministériu hotu-hotu ne’ebé involve konsiensializa halo advokasia oinsa atu ema hotu-hotu bele iha konsiensia ne’ebé mak di’ak atu bele prepara hahan molok faan ba konsumedor sira atu nune’e bele garantia kualidade hahan.
“Iha relatorium de’it atu hare ba hahan ne’ebé mak importa produtu sira mai iha Timor-Leste atu nune’e hahan ne’ebé mak tama mai ne’e, presiza hare hahan ne’ebé mak seguru no mós hahan ne’ebé mak liu tiha ona prazu, dalaruma hahan ne’ebé mak mai ho kontaminadu ho kimiku kuandu barak liu bele fó impaktu ba saude.”
Vise Minsitru Saúde ne’e dehan, kuandu umanu laiha konsiensia hanesan dala-barak ema faan iha estrada la tuir kriteria ne’e hahan ne’ebé mós mak modo tahan faan iha fatin ne’ebé mak la seguru.
“Ita só hare de’it ba kontaminasaun bakteria sira ne’ebé mak ba iha bee ka iha hahan so ida ne’e deit mak Timor-Leste iha maibé ba hahan ne’ebé mak importa husi nasaun seluk ne’e tenke serbisu hamutuk ho ministeriu relevante hanesan Ministeriu turizmu komersia industria ministeriu agrikultura sasan teste iha hahan sira ne’e.”
Nia akresenta, hanesan dadauk iha super merkadu ne’ebé mak nia bele garantia ba nia temperature ba nia limpeza hahan ne’e bele seguru. Hahan sira ne’ebé mak seguru ba ita nia konsumedor.
“Agora ita iha laboratorium nasionál ne’ebé mak hare liubá produtu sira ne’ebé mak la seguru maibé ita seidauk iha produtu sira ne’ebé mak importadu husi nasaun seluk ne’e”.
