Estadu Emerjénsia Iha Pontu 7

Oekusipost.com Dili – Autorizasaun atu deklara Estadu emerjénsia ne’ebé aprova iha Parlamentu Nasionál iha loron Kinta 26 Marsu 2020 kompostu husi bandu hitu (7) ne’ebé sei bandu no kesi sidadaun sira durante fulan ida nia laran.

Tuir dokumentu autorizasaun ne’ebé Oe-Kusi Post iha, pontu dahuluk atu kontrola sanitasaun iha portu no aeroportu internasional atu bele hado’ok a’an husi risku propagasaun pandemia Coronavirus Disease 2019 (CorVid-19). Kontrola fronteira sira hodi garante asegura sirkulasaun sasan internasional.

Daruak, limita atividade sidadaun sira. Estadu emerjénsia mós obriga karantina obrigatóriu iha uma ka iha fasilidade saúde no fasilidade karantina sira seluk ne’ebé presija ho proporsional. Lisensa halo uma mós tenke priense padraun sanitasaun ne’ebé presija. Limitasaun viajen iha estrada públiku mós presija hetan autorizasaun husi autoridade sira.

Datoluuk, mak kona-bá direitu reuniaun. Departamentu governu nian ne’ebé responsavél ba saúde públiku bandu atu halo reuniaun hodi bele minimiza risku kontagiu virus. Ida ne’e mós inklui limitasaun ka bandu atu halo reuniaun no demostrasaun.

Daha’at no dalimak kona-bá regra misa iha igreja sira no fatin públiku sira inklui atividade komersiu durante Estadu emerjénsia nasionál. Igreja Katolika no eskola sira taka ona provizoriu, maibé atendimentu saúde kontinua loke hanesan baibain hodi hatan ba nesidade sidadaun sira nian.

Danen, direitu propriedade no inisiativa ekonómika privadu sei determina husi autoridade públiku kompetente katak kada traballador sira tantu serbisu iha setor privadu no públiku, no iha transporte no sasan tipu saida de’it sei presija uja hodi halo atendimentu da públiku durante tempu Estadu emerjénsia.

Ikus liu mak kona-bá direitu traballador nian sei regula husi autoridade públiku sira durante Estadu emerjénsia.

Maibé, durante loron 30 nia laran mós Estadu sei garante no respeita sidadaun sira nia direitu ba moris, integridade físika, kapasidade sivil no sidadania, la retroatividade ba lei penal, defeza iha prosesu kriminal, liberdade konsiensia no relijiaun, laiha tortura, eskravatura ka servidaun, laiha tratramentu ka punisaun a’at (cruel), desumanu, degradamente no laiha diskriminasaun.

Prezidente Repúblika (PR), Francisco Guterres Lu Olo husu ba ema hotu-hotu tenke halo refleksaun klean saída mak bele akontese aban nuudar timoroan, iha situasaun difísil ida ne’e.

"Liuhusi Parlamentu Nasional nia autorizasaun, hau dekreta Estado de Emergéncia nee hatudu sinal pozitivu tebetebes ba ita-nia solidariedade institusional iha luta ida nee hodi defende ita-nia Povu. No husi sorin seluk, Timor-Leste, biar Nasaun kiik, ita fó mós solidariedade kombativa internasional hodi luta hamutuk hasoru moras aat COVID-19, nuudar umanidade nia inimigu," hateten PR Lu Olo iha Palásiu Prezidensial iha Ai-Tarak Laran, Dili Sesta 27 Marsu 2020.

Antes ne’e mós Primeiru-Ministru, Taur Matan Ruak katak, governu sei halo esforsu hodi responde ba sidadaun sira nia direitu sira durante Estadu emerjénsia nia laran.

Raimundos Oki
Author: Raimundos OkiWebsite: https://www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
Xefe Redasaun & Editor

Online Counter