DILI (TOP) – Xefe Estadu Maior das FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL), Tenente Jeneral Lere Anan Timur uja orden rezistensia hodi koko atu konvensa nia eis Komandante ein Xefe das FALINTIL, Kay Rala Xanana Gusmão iha sala izolamentu Vera Cruz, Dili, maibé lahetan solusaun.
Lere hahu tama ho orden ne’ebé nia hato’o ba nia soldadu sira durante iha ai-laran katak, “Xanana mate ikus, ita sira ne’e maka mate uluk. Xanana mate uluk, ita mate hamutuk,” Tenente Jeneral Lere haktuir orden durante prosesu negosiasaun ho eis Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão iha sala izolamentu, Vera Cruz, Dili Tersa 13 Abril 2021.
“Ha’u partikularmente konsidera ha’u nia maun nafatin, ha’u nia mestre nafatin, no ha’u nia lider nafatin,” Lere afirma.
“Ohin loron ita hare se maka ukun Timor ne’e la’os ema seluk, ema le’et. Ita mai husi ai-laran maka ukun Timor. Ema lakon fiar, lakon fiar bai ta,” esplika Lere, maibé Xanana korta kedas Lere nia esplikasaun ne’e hodi dehan; “ami respeita hotu, ha’u nia problema Covid, tanba ha’u ko’alia ba povu, povu dehan la fiar ona ne’e maka ha’u dehan la’e, ha’u tenke halo asaun ida la kontra governu, governu tur iha ne’eba, la kontra se de’it, ne’e asaun sivika ida atu dehan katak husi Ministériu Saúde, husi doutor Rui Araújo ne’ebé matenek boot ne’e, dotor Aniceo iha Parlamentu, Jeneral Taur iha governu, nasaun sira maka ka’er, ha’u lakohi kahur buat ida,” Xanana korta esplikasaun Lere.
Lere hatutan, governu hakarak hakoi matebian ne’e iha Metinaro, maibé Xanana hamutuk ho familia matebian sira lakohi. Nune’e, Lere informa ba Xanana katak, problema ne’e Estadu hakarak ba hakoi matebian ne’e iha fatin ne’ebé desidi ona.
“Ida ne’e ita la rezolve problema”, Lere afirma, no Xanana simu kedas katak, “se la rezolve problema ha’u hein iha ne’e to’o isin dodok, prontu ba serbisu ona. Ba serbisu ba ami labele interompe ita boot sira nia serbisu, ami respeita teb-tebes. Ha’u hein ida ne’eba to’o dodok depois maka ami ba hili pedasuk-pedasuk ba hakoi iha nia fatin. Ne’e la impede governu hodi hatete de’it ba governu dehan povu la fiar ona kona-ba Covid, bosok ten, halimar fali ho povu nia moris ne’e maka ha’u mós mai hamutuk ho povu ne’e,” Xanana esplika.
“Ne’ebé obrigadu barak mai vizita ami iha ne’e, ha’u hatene katak serbisu barak tebes iha ne’eba, ita boot sira husik hela iha ne’eba, ne’ebé bele fila ona”, maibé Lere korta derepente tan hodi dehan “la’e maun, serbisu maka ida ne’e, ami nia serbisu maka ida ne’e duni”, no Xanana dehan serbisu mai Covid ka, di’ak. Maibé Lere dehan tenke to’o konklujaun ida.
Lere foin dehan agora governu dehan atu lori ba ne’eba … Xanana korta kedas “ha’u hela iha ne’e”, maibé maun dehan atu lori ba … Xanana dehan “sim, ba dehan ba governu dehan lori baa mi iha ne’e. Ohin dadersan de’it tuku 3 sira mai, ha’u taka odamatan dehan imi la tama. Mai fali dala ida tan. Horseik rona dehan militar atu mai, dehan militar mai tama, oho tiha ha’u maka tama”.
Maibé fila hatan ba Xanana katak, uluk maun, ami atu fó ami nia vida atu maun moris, agora atu ba fali oho maun ne’e?”. To’o pontu ida ne’e Xanana hahu la’o ses dadauk husi Tenente Jeneral Lere hodi deskorda total pedidu Leren nian atu rezolve problema ne’e.
Problema ne’e nia hun mai husi matebian Armindo Borges ne’ebé mate iha Domingu kalan liuba, tanba sofre moras stroke tuir versaun familia nian, maibé governu dehan nia mate kauza husi Covid-19 ne’ebé nia rezultadu teste swab ne’e lori de’it minutu 15 de’it.
