Atu sai funsionáriu públiku iha RAEOA tenke liu husi poder informal

DILI (TOP) — Politika odiu no vingansa la’os akontese de’it iha kapital nasaun no munisipiu seluk, maibé akontese mós iha Rejiaun Administrativu Espesial Oe-Kusi Ambeno (RAEOA).

Politika no sistema ukun hanesan ne’e sei kontinua akontese iha tinan rua oin mai bainhira partidu politika ida maka manan eleisaun jeral 2023. Ohin loron sira ne’ebé ezoneradu simu desijaun ne’e ho fuan boot no pasiensia, maibé aban-bainrua sira nia partidu maka manan fali mós sei halo nafatin hanesan saida maka akontese ba sira. Ida ne’e maka simplesmente hanaran politika odiu no vingansa.Kona-ba politika odiu no vingansa, autoridade sira iha RAEOA foin maka assume sira nia kargu fulan 6, maibé konsege ezonera ona ema nain 5, ho rajaun la klaru. Ema nain 5 ne’e, nain 2 nu’udar xefe departamentu, no nain 3 nu’udar diretor sira.

Arsenio Paixão Bano simu posse ba kargu Prezidente Autoridade RAEOA iha loron Sesta 12 Juñu 2020, no iha loron 16 Juñu foin maka tun husi ro Berlin Nakroma iha portu Iwao Kitahara Mahata, iha nia diskursu Bano hahu kedas ho lia-fuan ameasa katak sei tebe sai hotu kedas ema sira ne’ebé la’os husi partidu FRETILIN. No, nia realiza duni nia lia-fuan ameasa ne’e hodi “tebe” sai kedas ema nain 83 iha Ambeno iha loron 30 Juñu 2020 ne’ebé maioria husi partidu CNRT.

Lista ezonerasaun ne’ebé The Oe-Kusi Post asesu, ezonerasaun dahuluk maka Xefe Departamentu CDC nu’udar mós responsavel pilar 9 Covid-19 RAEOA Tomas Basco (CNRT) troka fali ho Patricio da Costa (FRETILIN) iha loron 14 Janeiru 2021.

Liu loron hira de’it ezonera tan diretor saúde RAEOA Luis de Jesus Neno (CNRT) hodi troka fali ba Manuel da Costa (FRETILIN) atual Sekretáriu Rejional Saúde iha loron 25 Janeiru 2021.

Seidauk sente satisfas, kontinua ezonera tan Xefe Ekipa ka Responsavel Sala Izolamentu Covid-19 Cristina Tilman troka ho Juliana Correia (FRETILIN) iha loron 9 Fevereiru 2021, no iha loron 10 Fevereiru 2021 ezonera tan kargu xefia nain 2 iha hospital referal Oe-Kusi Ambeno maka hanesan Diretor Clinika Enfermeiru Baptista Punef troka fali ho Agnes Noni Bene Bana (FRETILIN), no diretora apoiu servisu klinika Merita Marques Lafo troka ho Catarina Anuno (FRETILIN).

Ema nain 5 ne'ebé hetan ona ezonerasaun ne'e mesak ema profisional saúde no hasai kursu akademiku kona-ba saúde nian, maibé tenke hasai sira, tanba de'it sira la'os mai husi partidu FRETILIN.

Entretantu, tuir informasaun balun ne’ebé TOP asesu katak, maske serbisu saúde RAEOA oras ne’e domina ona ho ema sira husi partidu FRETILIN, maibé Sekretariu Rejional Saúde Manuel da Costa seidauk sente satisfas hodi kontinua siak no ameasa nafatin bainhira hato’o nia lia-fuan badak iha seremonia hand over iha salaun diresaun saúde RAEOA, Sesta 29 Janeiru 2021.

TOP esforsu ona konfirma assuntu ne’e ba Sekretariu Rejional Saúde RAEOA Manuel da Costa, maibé nia seidauk disponivel hodi fó komentariu.

Tuir komentariu balun katak, partidu FRETILIN repete fila fali pratika marxizmu hanesan iha tinan 1974-1980 iha ai-laran ba povu Oe-Kusi Ambeno hodi fó terus ba povu sira ne’ebé ninia konviksaun politika diferente ho FRETILIN nian.

Kamarada boina mean sira iha RAEOA./Net

Ambeno-oan se de’it maka hakarak hetan netik benefisiu husi orsamentu Millaun $500 ne’ebé Estadu aloka ba iha RAEOA iha tinan ba kotuk maka iha obrigasaun tenke tama iha partidu FRETILIN alias komu liman. Ba sira ne’ebé lakohi komu liman maka sei la hetan oportunidade atu hetan serbisu ruma tanba atu hetan serbisu tenke iha Kartaun Militante FRETILIN!

Ba Professor sira ne’ebé la komu liman ka laiha kartaun militante maka sei transfer hotu ba área rurais nudar “kastigu” ida tanba la kohi komu liman! Nune’e mos ba funsionariu sira iha obrigasaun atu komu liman se hakarak atu kontinua serbisu ka la hetan “mutasi” ba fatin dok ka sai husi Oe-Kusi Ambeno.

Ba kompañia lokal sira ne’ebé hakarak atu hetan projetu husi ZEESM maka nain ba kompañia tenke komu liman, se la komu liman maka sei la hetan projetu atu ka’er. Realidade hatudu katak maioria projetu sira iha Oe-Kusi Ambeno implementa husi kompañia sira husi Dili no komu liman metin ka FRETILIN isin. Inklui kompañia atu hamoos sidade oan Pante Makasar nian.

Kona-ba kestaun ne’e, deputada husi bankada CNRT, Lucia Taeki akuza Prezidente Autoridade Rejiaun Administrativu Espesiál Oe-Kusi Ambeno (RAEOA), Arsenio Paixão Bano katak durante ne’e aplika politika ba sidadaun sira ne’ebé hakarak asesu ba serbisu públiku iha Oe-Kusi Ambeno ne’e tenke liu husi desijaun poder informal ida.

“Maibé ita boot sira haluha tiha rekrutamentu funsionariu iha Rejiaun Administrativu Espesial Oe-Kusi Ambeno (RAEOA) poder informal maka foti desizaun nia maka tenke fó naran foin maka bele liu,” hateten Lucia Taeki iha sesaun plenaria Parlamentu Nasional, Dili, Tersa, 21 Setembru 2021.

Deputada Taeki ne’e dehan, deputada FRETILIN sira haluha tiha la haruka para ema sira halo investigasaun ba asuntu ne’e.

“Tanba ne’e, maka haree lai uma laran, ukun ne’e ba povu hotu ba Oe-Kusi oan tomak la bele sorin de’it buat sira ne’e hotu maka foin ita bolu ema seluk para halo investigasaun haree didi’ak ba povu Oe-Kusi ne’e ita nian hotu. Ho ida ne’e husu ba governu para tau atensaun liu-liu sira ne’ebé maka agora governu haree ba ukun didi’ak hodi nune’e para aban bainrua ita hotu ita maka matan sorin ba maluk de’it”.

Iha fatin hanesan deputadu bankada Frente Revolusionáriu Timor Lorosa’e Independente (FRETILIN) deputadu Favião de Oliveira hateten, kestaun funsionáriu oin seluk ne’e iha Komisaun Funsaun Públika (KFP) maka hala’o rekrutamentu iha RAEOA, maibé deklarasaun husi deputadu FRETILIN ne’e la han malu ho realidade balun ne’ebé akontese iha RAEOA.

“Ha’u partisipa iha konkursu públiku dala barak ona, maibé nunka liu to’o ohin loron. Ha’u lisensiadu no iha esperiensia serbisu balun tantu iha ONG lokal no internasional, maibé tanba laiha kartaun mean FRETILIN ne’e maka ha’u nunka liu to’o ohin loron,” hateten joven ida ne’ebé sempre tuir vaga serbisu públiku iha RAEOA ba TOP foin lalais.

TOP esforsu ona konfirma akuzasaun ne’e ba Prezidente Autoridade RAEOA, Arsenio Paixão Bano, maibé nia fó resposta, la kohi fó komentariu ba TOP ho rajaun la klaru.

“Ha’u lakohi ko’alia ho Oekusi Post,” hateten Bano via kontaktu telemovel foin lalais.

Marcelino Bata
Author: Marcelino BataWebsite: https://www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
Jornalista
Jornalista TOP. Bandu atu simu envelope ka sasan ruma husi fonte informasaun sira.

Online Counter