DILI (TOP) – Governu atual ne’ebé tonka husi partidu FRETILIN mai ho moto ka lema Timor Tenke Ba Oin. Katak, halo buat di’ak ka a’at mós Timor Tenke Ba Oin nafatin. Loos duni Timor Tenke Ba Oin duni hodi sakrifika uma kain hamutuk 1400 iha suku Comoro, postu Dom Aleixo, munisipiu Dili to’o ohin loron seidauk simu sira nia direitu ba subsidiu $200.
Uma kain hirak ne’e la do’ok husi fatin ne’ebé membru governu sira hala’o serbisu ba. Palásiu Governu ho suku Comoro partense ba munisipiu Dili hotu, la do’ok malu, iha loos governu nia “kalilin hun”, maibé infelizmente to’o ohin loron seidauk simu hela de’it osan subsidiu $200. Reklamante hirak ne’e mai husi aldeia 14 ne’ebé tama ba suku Comoro, postu Dom Aleixo, munisipiu Dili.
Programa fó subsidiu ho osan hamutuk $200 ba kada uma kain iha teritóriu nasionál rezulta uma kain balu seidauk simu, maibé governu atual ho ambisiozu tebes hamosu tan programa Cesta Báziku hodi halo “kompetisaun de’it” ba asaun karitativa ne’ebé antes ne’e hala’o tiha ona husi entidade oioin inklui lider karismátiku Kay Rala Xanana Gusmão.
Atividade asaun karitativa sira antes ne’e mai ho natureza voluntáriu no laran luak husi Timoroan sira ba sira nia maluk Timoroan sira seluk, maibé programa Cesta Báziku ne’e governu atual uja Orsamentu Jeral Estadu nian maka hala’o hodi ikus mai hamosu reasaun kontra husi povu rasik hanesan akontesimentu iha Lakluta iha tempu hirak liuba no akontese mós iha Comoro ne’ebé loja Dilimart fahe de’it hahan animal nian ba povu, no ikus mai Komisaun ba Anti-Korupsaun tenke halo intervensaun hodi prende hahan sira ne’e.
Kona-ba uma kain 1400 ne’ebé seidauk simu sira nia subsidiu $200 hato’o ona keixa ba iha sekretaria komisaun F ba asuntu saúde, seguransa sosial no igualdade jeneru, deputada Helena Martins Belo. Durante hasoru malu ho reklamante sira ne’e, deputada ne’e mós kontaktu direita ba diretor Ministériu Solidariedade Sosial no Inklusaun (MSSI) nian ne’ebé responsavel ba assuntu ne’e hodi buka dalan rezolve.
Reklamante sira informa ba deputada Helena katak, antes ne’e MSSI promete hela de’it, no promete ona atu selu iha semana kotuk, maibé to’o ohin loron seidauk akontese.
"Tanba ne'e, maka ami hein komesa Tersa to'o Sesta espra sira halo pagamentu, se la akontese ami sei mai fali Parlamentu Nasionál hodi ezije nafatin, tanba ne’e ami nia direitu tomak,” hateten porta voz reklamanta sira Simão ba jornalista sira iha Parlamentu Nasionál, Dili, Segunda 14 Dezembru 2020.
Simão konsidera, subsidiu ne’e governu halo diskriminasaun ba nia sidadaun rasik, tanba balun hetan no balun seidauk hetan to’o ohin loron. Tanba ne’e, sira husu ba deputadu sira iha PN atu bele tulun netik sira hodi hato’o sira nia reklamasaun ne’e ba MSSI ne’ebé lidera husi Prezidente partidu KHUNTO, Armanda Berta dos Santos.
Nia esplika, bazeia ba deklarasaun xefe suku, reklamante ne'ebé maka seidauk hetan $ 200 ne'e, sei laiha direitu atu hetan sesta bazika, maibé ohin sekretaria komisaun F esplika, maske reklamante seidauk hetan $200, maibé sei iha direitu atu hetan sesta bazika ne'e hotu.
Iha fatin hanesan Sekretaria Komisaun F deputada Helena Martins Belo katak, nia simu duni reklamante sira nia ezijensia kona-ba seidauk hetan subsidiu Covid-19 ba kada uma kain nian, no ajuda ona sira informa ba MSSI hodi buka solusaun atu solusiona assuntu ne’e.
Deputada Helena hatutan, tuir informasaun ne’ebé nia hetan husi reklamante sira katak, antes ne’e MSSI promete ona, durante loron 15 sei simu ona sira nia subsidiu ne’e, maibé tempu ne’e liu tiha ona sira seidauk simu hela de’it.
“Entaun, sira ba tan iha MSSI lahetan resposta klaru ba sira, tanba ne’e maka ohin sira mai fali parlamentu ne’e,” esplika deputada Helena.
