Akademista konsidera PA RAEOA ulun la normal

DILI (TOP) — Akademista husi Universidade Dili (UNDIL), Hugo Lourenço da Costa konsidera Prezidente Autoridade ba Rejiaun Administrativu Espesial Oe-Kusi Ambeno (RAEOA), Arsenio Paixão Bano, ulun la dun normal tanba la autoriza estudante no ferik-katuas sira atu fila ba Oe-Kusi Ambeno, maibé autoriza de’it militante FRETILIN sira, no sidadaun Indonézia sira.

Notisia relevante: Abandona Ambeno-oan nain 200 resin hamlaha iha Dili, maibé permite militante FRETILIN ba Ambeno

“Ha’u hanoin Prezidente Autoridade RAEOA-ZEESM-TL, Arsenio Paixão Bano agora ne’e inkapasidade, ema ne’e nia ulun parese ladun normal ona,” hatente akademista Hugo Lourenço via kontaktu ba The Oe-Kusi Post (TOP), Kinta 20 Maiu 2021.

Dosente Hugo dehan, Bano la normal, tanba nia halo diskriminasaun ba Ambeno-oan sira ne’ebé daudaun ne’e toba hela iha edifísiu RAEOA-ZESM Faról, Dili.

Nia dehan, prezidente autoridade halo abuzu de poder.  Tanba iha parte seluk bele autoriza de’it ninia militante partidu FRETILIN sira ne’e tanba ninia interese.

“Tuir loloos hanesan ema lider, tenke hatudu jestaun no kapasidade ida di’ak, se halo hanesan ne’e (diskrimina) hatudu katak nia kakutak ne’e la funsiona ho di’ak,” argumenta Hugo.

Ambeno oan sira hamutuk 200 resin maioria estudante nomós balu buka moris iha sidade, sente hamlaha, no osan laiha ona atu selu kost, situasaun deifisil ne’e, estudante sira hasoru hahu kedas iha fulan kotuk, tanba Estadu emerjensia, serka sanitaria, konfinamentu obrigatoriu no konfinamentu domisiliario.

Durante fulan rua ho balun ona sira hakilar ba autoridade atu autoriza transporte maritima ro Success hodi transporta sira ba Oe-Kusi, maibé  Prezidente Autoridade ba Rejiaun Administrativu Espesial Oe-Kusi Ambeno Arsenio Paixão Bano la permite sira ho razaun fatin kuarentena limitadu, maibé faktu seluk hatudu Bano autoriza nafatin nia militante FRETILIN sira hodi viajen tantu maritima no áero nian.

“Bondia RAEOA, atu apela ba komunidade Oé-Cusse iha Dili. AUTORIDADE Oé-Cusse kontinua halo esforsu prepara kondisaun iha Oé-Cusse ho harii kapasidade quarentena 100-200 pessoas iha Portu Mahata, hodi bele simu no fasilita pasajeirus sira mai husi Dili. Iha semana nee nia laran, prosesu kontrusaun sei hahu,” Katak Prezidente Autoridade ba Rejiaun Administrativu Espesial Oe-Kusi Ambeno Arsenio Paixão Bano iha nia konta Facebook, Kuarta 19 Maiu 2021.

Notisia relevante: Prezidente RAEOA foin hakfodak prepara fatin ba Ambeno oan sira

Nia hatutan, objetivu husi politika ida ne’e atu kontinua prevene moras latama no mantein kontrola Covid-19 iha RAEOA hodi bele proteje ita nia inan aman sira populasaun 85000 iha RAEOA nebe agora dadauk provisoriamente seguru tan laiha transmisaun lokal ka komunitaria. Husu ba ita hotu iha Dili kontinua buka dalan hodi hetan Vasina AstraZeneca no hakbesik ba Autoridades Governo Sentral hodi hetan tulun ba aihan seluk tan nebe Governo deside ona atu oferese ona ba komunidade hotu hotu iha Dili.

“Autoridade sei kontinua informa situasaun nee ba Governo Sentral hodi fasilita tulun ba ita bot sira iha rai bot. Prioridades importante mak inan aman no maluk sira 85000 hela iha Oé-Cusse seguru husi moras Covid-19. Autoridade RAEOA lakohi foti risku hatama RAEOA iha situasaun transmisaun lokal no transmisaun komunitaria Covid-1,  tan fasilidades Saude Oé-Cusse iha Hospital hanesan oxygen no ventilador seluk tan, limitado. Oé-Cusse mos iha komunidade barak iha moras  TB, tensaun, hepatitis ne’ebé frajil ba Covid-19 atu oho ema wainhira sira hetan moras Covid-19”.

“Bainhira kondisaun karantina sufiente ona Autoridade RAEOA sei  normaliza transporte Ema no sasan ba mai Oé-Cusse Dili. Husu pasiensia hodi ita konsege hases Oé-Cusse husi moras Covid-19 liu liu transmisaun lokal. Maske ita bot sira hirus lagosta desizaun ne’e, maibé prioridade maka ema 85000 atu labele hetan moras hadaet Covid-19 iha RAEOA.

Maibé, tuir observadór politika Universidade da Paz (UNPAZ), Adolmando Soares Amaral katak, tuir loloos hanesan lider tenki halo tratamentu hanesan ba sidadaun hotu, labele hare liuba kor partidu.

“Ha’u hanoin rajaun ne’ebé nia aprezenta haruka estudante sira tenke pasiensia atu hein depois konstrusaun ba kuarentena, ne’e razaun ida ne’ebé mai tarde tanba antes ida ne’e nia halo tiha ona atendimentu hodi transporta nia militante sira bele ba, nusa maka estudante sira nia la halo atendimentu (la autoriza),” katak Adolmando.

“Ha’u hanoin ida ne’e tenke husu nia responsabilidade hanesan Prezidente RAEOA ne’e. Ha’u hanoin kuandu sai ona lider, tenke hatudu ita nia kapasidade, kapasidade haree husi tratamentu ba ita nia povu sira ne’e tenke hanesan, maibé hahalok ida ne’ebé maka Prezidente Autoridade demostra (halo diskriminasaun) dadaun ne’e, hatudu katak nia laiha duni kapasidade atu asume kargo hanesan prezidente RAEOA,’’ nia hakotu.

Entretantu, tuir estudante  Calistro Cono Falo hateten sira hamutuk 227 durante ne’e sente diskriminadu tebes ho tratamentu Bano nian.

Calistro haktuir, estudante no inan-aman  sira sei okupa edifisiu RAOEA-ZESM Farol, Dili, to’o hetan autorizasaun, Ró ahi SUCCESS hala’o operasaun no transporta sira ba iha rai ketan Oe-Kusi Ambeno sei laiha ambeno-oan sei nafatin mantein hela iha edifisiu RAOEA-ZESM Farol.

“Pandemia Covid-19 ne’e, la’os foin mak akontese, maibé acontese antes tiha ona,prezidente autoridade nia preparasaun ne’e iha ne’ebé. Horkalan ami toba iha neba, hodi hein resposta maibé laiha, nune’e ami assessu liu husi prezidente autoridade nia akun facebook informa agora daudaun prepara hela karantina, tau ona karantina iha Postu Administrativu haat (4) iha RAEOA. Maibé to’o agora laiha resultadu.  Tanba ne’e afeita tebes mai ami atu transporta ba iha rai ketan Ambeno," tenik Calistro.

Antes ne’e iha loron 13 Maiu 2021, Prezidente RAEOA, Arsenio Paixão Bano autoriza ema lubuk ida ne’ebé maioria nu’udar militante husi partidu FRETILIN sai husi Dili ba Oe-Kusi Ambeno, maibé ema nain 200 resin ne’ebé desidi okupa ona rezidensia ofisial RAEOA-ZEESM TL to’o oras ne’e seidauk hetan solusaun.

Reporter: Ezequias Tomás Dos Reis Fernandes Da Cruz

The Oekusi Post
Author: The Oekusi PostWebsite: https://www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
www.OeKusiPost.com nu’udar plataforma media online iha Oe-Kusi Ambeno, Timor-Leste ne’ebé aprezenta notísia iha área oioin iha teritóriu nasionál. Rua. Numbei, Oe-Kusi Ambeno Mobile: +670 7723 4114 Email: info (at) OeKusiPost.com

Online Counter