Abandona Ambeno-oan nain 200 resin hamlaha iha Dili, maibé permite militante FRETILIN ba Ambeno

DILI (TOP) – Ambeno-oan sira ne’ebé mai buka serbisu no eskola iha Dili durante ne’e hasoru problema oioin, mate ba inundasaun no balun oras ne’e hasoru hela problema hamlaha boot iha kapital nasaun, maibé durante ne’e lahetan atensaun sériu tantu husi governu sentral no autoridade Rejiaun Administrativu Espesial Oe-Kusi Ambeno (RAEOA).

Ho kestaun ne’e, iha loron 29 Abril 2021, Ambeno-oan sira ne’ebé hela iha Dili hato’o pedidu ida ba deputadu sira iha Parlamentu Nasionál, liliu ba bankada CNRT nian, tanba sira hanoin katak bankada FRETILIN oras ne’e sai hela bankada ‘ai-tonka’ ne’ebé tonka hela governu atual to’o remata tinan lima maske viola hela Konstituisaun RDTL.

Ana Paula Sequeira parte liman karuk hasai foto hamutuk ho Meta Bano liman loos./Net.

Tuir pedidu ne’ebé The Oe-Kusi Post (TOP) asesu, Ambeno-oan sira husu ba deputadu sira iha Parlamentu Nasionál atu autoriza movimentu transporte maritima husi Dili ba Ambeno, tanba desde implementasaun serka sanitária iha Dili, aumenta tan inundasaun ne’e halo sira balun mate tiha ona, tanba impkatu husi inundasaun, balun lakon hela fatin, no maioria oras ne’e hasoru hela problema menus ai-han, maibé ladun hetan atensaun tantu husi governu sentral no Autoridade Rejiaun Administrativu Espesial Oe-Kusi Ambeno (RAEOA).

“Maioria estudante ne’ebé hela iha kost laiha ona osan atu selu kost. Estudante barak maka laiha ona osan atu sosa pulsa hodi asesu ba eskola online. Nesesidade báziku la sufisiente ona ba ami ne’ebé hela iha kapital Dili hodi aguenta durante implementasaun serka sanitaria no. Oekusi-oan ne’ebé buka moris iha Kapital Dili barak maka lakon serbisu nune’e nesesidade lor-loron obriga fila ba RAEOA,” hateten Zecafriado A. Coa liu husi pedidu ida hato’o ba Parlamentu Nasionál ne’ebé asina husi Ambeno-oan nain 216 iha loron 29 Abril liuba.

Ana Paula Sequeira (faru-mutin) ho nia kamarada ida./Net.

Ema nain 2016 ne’e mós konsidera desijaun Prezidente Autoridade ba RAEOA, Arsenio Paixão Bano diskriminativu tebes, tanba bandu Ambeno-oan sira iha Dili kontinua hela metin iha Dili, maibé kada semana sempre permite ema husi Indonézia tama ba Ambeno, no permite mós militante FRETILIN sira husi Dili ba Ambeno.

“Arsenio Bano hola desizaun diskriminativu hasoru nia povu Oe-Kusi Ambeno ne’ebé hela iha kapital Dili,” afirma Coa.

Nia konta, iha loron 13 Abril 2021, estudante no komunidade atus rua resin deside atu fila ba Oe-Kusi Ambeno, maibé la konsege halo viajen, tanba ró-ahi SUCCESS tula de’it pasajeiru nain 40 tuir lista ne’ebe aprezenta husi Prezidente Autoridade RAEOA, no la fó oportunidade ba komunidade em jeral iha kapital Dili hodi halo viajen ba Oe-Kusi Ambeno.

Tuir fali iha loron 18 Abril, ró ne’e kontinua halo operasaun iha oras tuku 3 lorokraik tuir orariu normal maibé, Arsenio Bano autoriza ró hala’o fali operasaun iha sabadu tuku 03:00 madrugada hodi rezulta estudante no komunidade barak maka toba de’it iha portaun oin portu Dili nian maske estudante no komunidade sira kumpri ona teste swab no hetan ona karta Guia de Marcha husi Centro Integrado Gestão de Crize (SIGC).

“Iha dia 26 de Abril 2021 Prezidente Autoridade kontaktu direita nia ema hamutuk nain 20 halo viagem ba Oe-Kusi Ambeno, maibé iha ema nain neen (6) maka la kumpri kuarentena obrigatoriu no nain sanulu resin neen (16) seluk kumpri kuarentena. Ida ne’e diskriminativu tebes”.

“Prezidente Autoridade RAEOA lakohi komunidade Oe-Kusi Ambeno fila ba sira nia hela-fatin, maibé nia rasik autoriza ema husi Atambua-Indonezia hatama sasan liu husi fronteira terrestre Sakato iha loron Kuarta 28 Abril 2021”.

Hatan kona-ba kestaun ne’e, Prezidente Autoridade ba RAEOA, Arsenio Paixão Bano deklara ba públiku tantu via media nasionál no nia konta Facebook privadu, husu ba Ambeno-oan sira iha Dili tenke hela hakmatek, no autoridade sei tun ba Dili iha tempu badak hodi rezolve susar no terus ne’ebé komunidade sira hasoru iha kapital nasaun. Faktu hatudu, to’o oras ne’e seidauk iha ekipa ida husi autoridade RAEOA hodi tun ba Dili.

Rajaun seluk, ne’ebé eis deputadu FRETILIN ne’e aprezenta, tanba fatin kuaretena hodi sula ema iha Oe-Kusi Ambeno la sufisiente, nune’e sempre autoriza komunidade sira viajen husi Dili ba Oe-Kusi Ambeno, maibé ho númeru limitadu. No, mós nia ekipa sira iha Oe-Kusi Ambeno sei simu tan vasina daruak nian hotu maka foin tun mai Dili hodi atende komunidade Ambeno-oan rihun resin ne’ebé durante ne’e hasoru hela problema transporte maritima iha Dili.

“Sira sei vasina primeiru, segundu maka foin tun. Ha’u la husik ema ba moras iha ne’eba. Ne’ebé ha’u dehan kalma. Ita iha ne’e iha kapasidade ba ema nain 40 de’it,” rezultadu konversa entre Arsenio Bano ho komunidade Ambeno-oan sira iha ne’ebé TOP asesu foin lalais.

Maske komunidade Ambeno rihun resin durante ne’e hasoru problema barak tebes, hahu husi mate, lakon uma-riku soin, lakon serbisu, hasoru hela dadauk problema hamlaha iha kapital nasaun, maibé Bano nafatin husu ba sira atu kalma de’it hodi kontinua hela iha Dili.

Nia husu komunidade ki’ik sira kalma nafatin iha Dili, maibé iha loron 10 Maiu 2021, nia hakerek karta pedidu ida ba Sentru Integradu Jestaun ba Krize (SIJK) iha Centro Convenção Dili (CCD) hodi autoriza ema lubuk ida tenke halo viajen husi Dili ba Oe-Kusi Ambeno. No, ema sira ne’e, tuir informasaun ne’ebé TOP asesu katak maioria militante FRETILIN sira.

Bano nia karta pedidu ho número referénsia 180 RAEOA e ZEESM ne’ebé hato’o ba SIJK iha loron 10 Maiu ne’e husu atu autoriza ema sira hanesan tuir mai ne’e tenke ba Oe-Kusi Ambeno;

  1. Ana Paula Sequeira da C. Pina
  2. Luúma Pinto
  3. Mira Ambrosia Araújo
  4. Maria Imaculada Colo
  5. Octaviano da Conceição
  6. Luiza da Costa
  7. Edmundu B. M Corbafo
  8. Rofina Caet
  9. Francisco Taequi
  10. Octaviana Bubun
  11. Imaculada Sufa Colo
  12. Maria Miquela da Costa
  13. Elisabete Pereira Vitorino
  14. Clara Filomena S.J. do V. Urbano
  15. Natalia Sequeira
  16. Abilio Elo Nini
  17. Carlota Maria Pui
  18. Florentina da Costa
Ana Paula Sequeira (liman loos) ho nia kamarada ida seluk tan./Net.)

Lista Rezerva

  1. Belarmino Filomeno Abi
  2. Agustinha Silahoy
  3. Amelia Santonio S. da Costa
  4. Paulo Bosco S. da Costa
  5. Okian S. da Costa
  6. Martinho de Carvalho
  7. Virna L. Mesquita, no
  8. Fausto de Carvalho

No ema sira ne’ebé viajen husi Oe-Kusi Ambeno mai Dili maka hanesan;

  1. Joaninha de Araújo Amaral
  2. Julio Marcal de Araújo
  3. Airela Carty Marino
  4. Leonia da Costa Monteiro
  5. Teotonio Soares
  6. Rogerio Tolentino Belo
  7. Cleofas V. M. de Araújo.

Lista ema sira ne’e halo tiha ona viajen iha loron hirak liuba, maibé ema rihun resin maka oras ne’e kontinua abandona iha Dili.

Situasaun sira ne'e tantu Covid-19 ho inundasaun ne'ebé akontese iha loron 04 Abril 2021, tuir artista hanesan Abito Gama, Chico Ramelau ho Tarii Lay foin lalais kanta hela múzika ne'ebé halo husi Abeto Araújo ho titulu Bainhira Loos katak dezastre rua ne'e maioria kona maka povu ki'ik sira de'it iha rai-laran.

 

 

 

The Oekusi Post
Author: The Oekusi PostWebsite: https://www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
www.OeKusiPost.com nu’udar plataforma media online iha Oe-Kusi Ambeno, Timor-Leste ne’ebé aprezenta notísia iha área oioin iha teritóriu nasionál. Rua. Numbei, Oe-Kusi Ambeno Mobile: +670 7723 4114 Email: info (at) OeKusiPost.com

Online Counter