DILI (TOP) — Centro Nasionál Chega (CNC.IP), husu Polísia Nasioná Timor Lorosa’e (PNTL) bainhira hala’o serbisu ka intervensaun ba problema ruma iha terenu, halo kapturasaun no detensaun ba ema ruma labele viola ka kontra fali Konstituisaun Repúblika Demokrátika Timor Lorosa’e (KRDTL) no Konvensaun Internasionál kona-ba direitu umanu.
Diretór Ezekutivu Centru Nasionál Chega (CNC.IP), Hugo Maria Fernandes afirma, objetivu hosi semináriu ne’e komemora loron internasionál apoiu ba vítima tortura, nune’e mós iha oportunidade ne’e fó hanoin ba parte hotu liuliu instituisaun estadu sira bainhira hala’o serbisu labele viola prinsípiu demokrásia hodi halo violasaun fali ba direitu ema nian.
“Ohin semináriu ita konvida mós PNTL, ne’ebé mak ita bo’ot (jornalista) sira akompaña halo kapturasaun, halo detensaun no halo inkeritu. Ita hakarak sira (polísia) labele halo buat ne’ebé mak kontra fali konstituisaun no kontra fali konvensaun sira ne’ebé mak ita ratifika tiha ona, ida ne’e mak objetivu bo’ot hosi semináriu ohin loron,” Hugo informa liuhosi entervista iha salaun CNC Balide-Dili, Sábadu 26 Juñu 2021.
Nia argumenta, “Hanesan ohin ministru hatete, ita nia enkuadramentu legál forte maibé forte ne’e iha konstituisaun, tama mai implementasaun ita presiza lei oan sira, agora lei oan sira ne’e ita presiza hare iha ona ga la’e i normalmente implementa buat (lei) sira ne’e mak instituisaun seguransa no defeza.”
Loron 26 Juñu internasionalmente sai hanesan loron internasionál apoiu ba vítima tortura. Tanba ne’e, Diretór Ezekutivu CNC.IP Hugo reforsa torturasaun hanesan aktu ne’ebé viola direitu umanu tantu konvensaun internasionál no KRDTL rasik bandu hahalok ne’e.
“Hanesan ita hotu hatene, tortura ne’e internasionalmente deklarasaun universal direitu umanu hatete katak hahalok aat ne’ebé kontra liberdade ema nian, iha mós konvensaun internasionál kona-ba direitu sívil no polítika ne’e mós bandu ema atu hetan tortura, komesa hosi prosesu kaer mai. Liuliu ita nia konstituisaun ne’ebé hatete labele iha ameasa ba ema nia integridade pesoál.”
Tan ne’e, nia reforsa, objetivu ohin loron komemorasaun refere atu hanoin hikas fali enkuadramentu internasionál ne’ebé estabelese tiha ona.
“Hanesan ita hatene Timor Lorosa’e rasik ratifika tiha ona konvensaun kona-ba anti tortura, kuandu ita ratifika ona, obrigasaun ita nian tenki halo tuir konvensaun. Ita tama nu’udar membru deklarasaun universal direitu umanu, entaun ita hakarak ita nia rain ne’ene iha ninia implementasaun sira tenki banati tuir padraun internasionál sira ne’e liuhosi lei sira.”
