DILI (TOP) — Observadór polítika hosi Universidade ba Paz (UNPAZ), Adolmando Soares Amaral observa, besik tinan lima (5) hahú hosi 2017 mai to’o oras ne’e Timor-Leste kontinua moris iha inserteza polítika, tanba ne’e atu hakotu situasaun ne’e, nia sujere Laureadu Nobel ba Paz, José Ramos Horta bele kandidata aan hodi kompete iha eleisaun prezidénsial 2022.
“Iha buat rua importante maka presiza ita hare, ita iha problema rai laran no mós problema iha nível internasionál. Agora daudaun iha oitavu governu ne’e ho mandatu Prezidente Lú Olo nian ne’e Timor-Leste nia imajen iha mundu internasionál monu loos, tanba ne’e atu hiit fila-fali naran Timor-Leste iha mundu internasionál povu tenki buka figura sira ne’ebé bele iha inflúensia ba mundu, ha’u nia hanoin naran rua (Ramos Horta-Agio Perreira entre sira na’in rua bele kandidata aan ba PR) bele ajuda hadia fali imajen Timor iha mundu,” reitor UNPAZ Adolmando Soares Amaral katak via kontaktu telemove ba The Oe-Kusi Post, Sábadu foin lalais.
Nia hatutan, labele kontinua ho ukun na’in ne’ebé mak halo povu terus durante iha nia mandatu, la iha kapasidade atu rezolve problema polítika ne’ebé akontese iha rai laran hodi fó marjen la diak nasaun ne’e nian iha mundu internasionál.
“Iha situasaun rai laran mós ita difísil no mós iha mundu internasionál imajen Timor nian monu, tanba ne’e mak ita labele kontinua ho figura sira hanesan ne’e, ita hakarak figura ida ne’ebé bele halo dezenvolvimentu iha rai laran no mós mundu internasionál bele rekoñese Timor nia polítika no demokrásia sira ne’e la’o maibé nu fin iha mandatu Lu Olo nian buat sira ne’e la akontese.”
Tuir nia katak, entre kandidatu na’in rua ne’ebé oras ne’e daudaun komesa públiku temi tantu iha konversa baibain no iha media sosiál, prefere liu Ramos Horta tanba iha esperiensia ona kona-ba kaer ukun alende ne’e hanesan ema diplomata ne’ebé koñesidu iha mundu antes no iha era ukun aan.
“Ha’u nia hanoin Ramos Horta iha ona esperiensia lubuk ida hanesan prezidente repúblika, primeiru ministru, assume pasta hanesan minsitru negósiu estranjeiru depois hanesan mós membru prinsipál ba ONU, nia iha kapasidade natoon para bele hadia imajen Timor ne’ebé oras ne’e daudaun monu iha mundu internasionál, ha’u nia hanoin ne’e figura di’ak ida.”
Maibé sé halo kadarezisaun alternativu seluk eis ministru prezidénsia konsellu ministru hanesan líder jerasaun ne’ebé mós iha esperiensia no serve kaer ukun hodi bele liberta povu hosi inserteza polítika ne’ebé la’o kle’ur liu ona.
“Más sé ita hakarak atu kaderiza jerasaun foun, altenativa seluk Agio Pereira bele ba hodi kontinua jerasaun tuan sira nia misaun ba oin.”
