Se ai-leba sira fa’an la provoka engrafamentu, labele duni sira; PM Taur

DILI (TOP) – Povu ai-leba sira durante loron hirak nia laran halo kontra-atake hasoru deputadu FRETILIN Fabião de Oliveira nia deklarasaun ne’ebé iha tendensia atu hado’ok sira husi relasaun ho Prezidente Repúblika José Manuel Ramós-Horta, maibé iha parte ida mós presiza jere no regula ho didi’ak hodi labele hamósu engrafamentu iha estrada públiku.

Povu ai-leba sira iha duni direitu hodi hala’o sira nia atividade iha fatin ne’ebé de’it, maibé sidadaun sira seluk mós iha direitu atu uja estrada públiku ho di’ak.

Hafoin eleisaun prezidensial, The Oe-Kusi Post (TOP) observa atividade negosiu iha estrada públiku hanesan iha estrada rotunda Elemloi iha área Delta, estrada protokolu Prezidente Nicolau Lobato (eis merkadu Komoro), Audian, Kampung Baru-Komoro no fatin balun tan hamósu engrafamentu mak’as hodi prejudika tebes movimentu transporte públiku no privadu. Ai-leba sira iha duni direitu hodi hala’o sira nia atividade negosiu, maibé labele viola fali sidadaun sira seluk nia direitu uja estrada públiku ne’e ba sira nia nesesidade seluk. Tanba ne’e parte kompetente presiza konsulta malu ho didi’ak hodi tenke regulariza atu nune’e parte rua bele hetan direitu hanesan, no mós bele hetan benefisiu mutua.

Entre xefe governu ho xefe estadu iha hanoin ida de’it katak, atu regulariza atividade negósiu povu ai-leba sira iha Dili laran ne’e tenke buka solusaun ho didi’ak, maibé regulariza ne’e la’os atu ba sobu arbiru ema nia sasan sira.

Primeiru-Ministru Taur Matan Ruak afirma nia pozisaun katak, iha tempu kotuk bainhira prezidente autoridade hetan fiar hodi lidera munisipiu Dili, mak tenki halo kontrolu ba negosiante sira la'os atu ba sobu to'o so'e ai-leba sira nia sasan.

"Ha'u nia pedidu mak ida ne'e, enkuantu sira fa'an iha fatin ne'ebé la intererompe movimentu sidadaun sira nian labele bo'ok sira no karik bo'ok tenke negosia ka ko'alia didi'ak ho sira hodi hatene tanba saida mak lori sai no husu ba muda sai. Maibé, labele agresivu demais, tanba ne'e ha'u lamenta situasaun ida ne'e," PM Taur ba jornalista sira hafoin enkontru ho xefe estadu iha palasiu prezidensial Aitaraklaran Bairrupite-Dili, Kinta 07 Jullu 2022.

Maibe, la haluha husu mós ba negosiante sira ninia kompriensaun atu labele utiliza fali estrada ba fa'an sasan nesesidade báziku iha estrada ibun tanba ida ne'e bele interonpe movimentu ema seluk nian no bele hamósu engarafamentu inklui asidente tráfiku.

 "Ita bo'ot sira imajina, kondutor ida nia hemu tua barak iha Kristu Rei ne'eba kondus karreta tesik ba sama mate sira ruma, ita boot sira dehan halo nusa?, governu la hatene jere, entaun ikus mai governu mak sala hela de'it sidadaun nunka sala."

Tanba ne'e mak, husu ho haraik aan ba sidadaun sira bele kompriende hodi hatudu disiplina sai ezemplu di'ak ba jerasaun foun sira hodi bele impoin mós disiplina iha sidade laran kona-ba utilizasaun patrimoniu publiku.

Atu nune'e, jerasaun foun sira tuir mai bele hatene fatin ne’ebé mak bele uza ba fa'an no ida ne’ebé mak labele.

Entretantu, Prezidente Repúblika José Manuel Ramos-Horta hato'o ninia lamentasaun ba atuasaun ne’ebé halo husi guarda munisipiu Dili hasoru negosiante sira ho uza forsa ba harahun no so'e sasan sira ba rai hodi sama halimar hanesan buat aat.

"Povu ki'ak ai-leba la iha vensimentu husi estadu hanesan funsionariu munisipiu no prezidente munisipiu Dili ou hanesan deputadu no membru governu. Sira (ai-leba) buka moris fa'an buat ruma hodi sustenta moris iha estrada ninin tanba governu la halo investimentu iha merkadu ne’ebé di'ak ho kondisaun saneamentu, bee moos, eletrisidade no seguransa."

Xefe estadu reforsa, atuasaun sira ho modelu hanesan ne'e hatudu momoos prezidente munisipiu Dili, hatudu ninia arogansia hodi la respeita povu ki'ik sira nia direitu atu asesu ba moris.

"Komersiante inan-aman, labarik sira ai-leba ba fa'an sasan la'os fa'an arbiru, sira ba fa'an iha fatin ne'ebé ema barak hela. Guarda munisipiu labele rezolve problema sosial iha Dili duni sai ema iha fatin hotu-hotu, ne'e akontese dala-barak ona estraga ema nia tiga roda arbiru la hatudu respeitu ba povu ki'ak nia dignidade, ne'e hatudu arogansia autoridade munisipiu perante povu ki'ak sira," PR Horta lamenta.

 

 

 

 

Raimundos Oki
Author: Raimundos OkiWebsite: https://www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
Xefe Redasaun & Editor

Online Counter