Kongregasaun Canossiana hili Xanana sai patronu

DILI (TOP) – Madre Kongregacão Canossiana Has-Laran Manleuana Dili hili Lider Karismátiku, Kay Rala Xanana Gusmão sai nu’udar patronu ba Instituto Profissionál de Canossa (IPDC).

Reitora IPDC, Madre Ervinia Martins Brito, Fdcc dehan, razaun fundamentu ne’ebé dudu sira hodi hili Xanana sai patronu ba IPDC tanba haree ba Xanana nu’udar lider karisma, no ezemplar ne’ebé hatudu ninia domin dezde uluk to’o agora moris ho povu no sempre ajuda povu iha susar nia naran sai hanesan preferensia tuir dalan ne’ebé Santa Madalena de Canossiana hatudu iha ninia peregrinasaun moris.

“Ami admira ho maun boot ninia servisu ho preferensia ba ema mukit, kiik, kbiit laek no aileba sira, momentu ne’e ita la’o perkore Timor laran tomak hodi haree no rona rasik povu nia halerik no povu nia presiza sira. Avó nia atitude no prinisipiu ne’e, la’o dalan ida de’it ho ami nia esperitualidade Canossiana maka halo karidade hanesan ami nia mahein Santa Madalena nia hakarak, hadomi ema kiak, kiik sira,”dehan Madre Elvinia Martins liu hosi ninia deskursu, bainhira konvida Xanana partisipa iha selebrasaun tinan XVII ejistensia IPDC iha Canossa Has-Laran, Maneluana, Domingu 4 Outubru 2020.

Nia dehan, la fasil atu hili Xanana sai sira nia patronu, tanba atu lori IPDC ba oin tenki halo desizaun ida lori tempu kleur tebes.

“Kleur ona ami hato’o ami nia pedidu, maibé kala seidauk too ninia tempu, maibé ohin hanesan grasa boot ida hosi Nai Maromak ho selebrasaun dias natalis ba ejistensia IPDC nian ba dala XVII, momentu grasa mai ami, Maun Boot e Avó Xanana bele mai vizita ami, hodi sai ami nia patronu,” nia agradese.

Madre dehan, IPDC ninia sistema simu estudante la’ós haree de’it ba ema sira ne’ebé osan iha maka simu, maibé ba joven sira ne’ebé inan aman la iha biit sira fó tempu hodi tuir kursu no bele selu neneik sira nia estudu tuir familia sira nia kbiit.

“Ami kria mós programa ba estudante sira ne’ebé valór di’ak ami buka fundus hodi fó bolsu estudu ba labarik sira besik hamutuk 53,” nia hatete.

Hafoin deklara Xanana sai patronu, Reitora IPC, Madre Ervinia ho dosente no madre sira entrega ofisilamente karta deklarasaun ba Xanana Gusmão.

Iha fatin hanesan, Lider Karismátiku, Xanana Gusmão dehan, nia sente preveleziu bele sai patronu ba IPDC, maibé nia husu atu estrutura IPDC tenki halo reforma makas iha ninia sistema hanorin no kria jestaun administrasaun no finanseiru ida ne’ebé di’ak.

Xanana mós fó apresu boot ba madre sira nia servisu voluntariu hodi fó edukasaun ba foin sa’e sira, mezmu IPDC hasoru dezafiu oin-oin.

“Ha’u fó apresu boot teb-tebes ba madre sira nia servisu, tanba imi nia esforsu makas tebe-tebes iha área oin-oin la manan osan boot hanesan universidade sira seluk. Tanba ne’e mak, ondra boot ida hodi simu imi nia proposta atu sai imi nia patronu,” Xanana agradese.

Estudante sira hosi Canossa simu Lider Karismátiku, Kay Rala Xanana Gusmão hodi partisipa partisipa iha selebrasaun tinan XVII ejistensia IPDC iha Canossa Has-Laran, Maneluana, Domingu (04/10/2020). Imajen/Espesiál.

Xanana dehan, nia rasik haree universidade hotu- hotu hahú kedas hosi UNTL too universidade sira seluk seidauk iha kualidade di’ak no presiza investimentu iha rekursu, ho harii biblioteka kompleitu ho livru oin-oin atu prepara ba estudante sira estuda.

Eis Prezidente Repúblika 2002-2006 dezafia dosente IPDC bainhira hanorin alunu sira labele fó teoria atu sira buka matéria referensia iha google, maibé tenki hakas estudante lee barak livru no halo debate para defende sira nia teze tuir teoria hodi kadi estudante sira nia hanoin luan no hanoin kroat sai estudante ida matenek kontribui ba ninia aan, familia no futuru nasaun.

“Ha’u hakarak imi hanoin de’it estudante para kadi sira nia hanoin, labele mai fó de’it titulu hosi teoria haruka sira ba buka iha google,” nia alerta.

Nia dehan IPDC tenki sai fatin hanorin ba edukasaun ida pur-exelensia.

Xanana hatutan, bainhira Timor-Leste independensia, nia hanoin ona atu loke Eskola Universidade Pur-Exelensia iha Soibada-Manatutu, maibé pedidu ne’e hato’o ba Igreja Katolika liu hosi bispu sira seidauk fó resposta.

“Ha’u uluk hanoin atu harii Eskola ida Pur-exelensia katak, ema ne’ebé atu ba eskola iha ne’ebé tenki selesionadu. Mais la konsege tiha, tanba ha’u ko’alia ho bispu sira iha 2008 sira lakohi. Tanba eskola ne’e atu hanorin buat hotu-hotu kona-ba relasaun internasionál, ekonoamia, agrikultura, no buat oin-oin. Atu nune’e ema sai hosi ne’ebá atu forma ema prepara sai lider ou ita temi dehan, Timoroan ne’ebé hatene hanoin, hatene analiza, hatene deskute para lori rai ne’e ba di’ak,” nia hatete.

Eis Primeiru Ministru ne’e hatutan, ohin loron buat ne’ebé nia haree akontese iha universidade sira halo fali kompetisaun kada tinan sira produs ema graduadu barak liu, duke produs rekursu ne’ebé ho kualidade.

Xanana rekoñese iha IV Governu nia tempu, sira halo sala boot ida maka fó akreditasaun ba universidade la iha kondisaun, falta rekursu, livru, falta ekipamentu no seluk tan.

Tuir Xanana, iha mundu ne’e iha área rua hanesan, Saúde no edukasaun ne’e la’ós servisu ida, maibé knaar rua ne’e hanesan misaun atu fó edukasaun di’ak ba sidadaun sira no saúde ne’e misaun atu fó asistensia ka atendimentu saúde di’ak liuba ema ne’ebé moras atu hetan rekuperasaun ba nia saúde.

Entretantu, IPDC harii iha loron 10 Setembru 2013, ne’ebé hetan ona rekoñesimentu no akreditasaun hosi Governu Timor-Leste. Ba tinan 2020 ne’e, Ajénsia Nasionál Avaliasaun Akreditasaun Akadémika (ANAAA) ho valór 92,88%. No IPDC ninia departementu rua hetan akreditasaun ho valór B maka, Tenika Komputador no Informativka no Jestaun Administrativa.

Iha tinan 2020 ne’e, IPDC mós loke tan kursu foun, Turizmu iha área Hospitalidade no Kulinaria.

Dadaun ne’e IPDC iha dosente permanente na’in 27 kompostu hosi lisensiatura feto na’in lima, mane nain 6 hamutuk 11, mestradu feto 10, mane 4 hamutuk 14 no dotoramentu feto 1, mane 1.

Hahú hosi tinan 2009 too 2019, IPJD produs ona rekursu Timoroan ne’ebé hetan graduasaun hamutuk ema na’in 572 kompostu hosi Deprtementu Teknika Komputador no Informativa nain 310, Departamentu Jestaun Administrativu na’in 261. No ba tinan 2020 ne’e, IPDC ninia estudante hamutuk 283 mak hala’o hela sira nia estudu.

Raimundos Oki
Author: Raimundos OkiWebsite: https://www.oekusipost.comEmail: Este endereço de email está sendo protegido de spambots. Você precisa do JavaScript ativado para vê-lo.
Xefe Redasaun & Editor

Online Counter